Διερεύνηση των Γνώσεων και των Στάσεων των Φοιτητών/τριών Πανεπιστημίων της Κύπρου αναφορικά με θέματα σεξουαλικώς επικίνδυνης συμπεριφοράς, σε σχέση με τις Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενες Λοιμώξεις και τον HIV.

Abstract

Εισαγωγή: Η σεξουαλική δραστηριότητα που κυριαρχεί ανάμεσα στους νέους ανθρώπους του 21ο αιώνα αλλά και η ελλιπής ή λανθασμένη πληροφόρηση τους σε θέματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης όπως προστασία, πρόληψη και αντισύλληψη κατά την διάρκεια της σεξουαλικής επαφής, έχουν συμβάλει στην αύξηση των ανεπιθύμητων κυήσεων, αμβλώσεων και σεξουαλικά μεταδιδόμενων λοιμώξεων. Μία τέτοια σεξουαλική λοίμωξη είναι και ο ιός HIV ο οποίος είναι η πιο γνωστή σεξουαλικά μεταδιδόμενη λοίμωξη ανά τον κόσμο. Η όλη στάση και συμπεριφορά των νέων, εξαρτάται κατά μεγάλο βαθμό από τις γνώσεις που διαθέτουν ή στις οποίες έχουν πρόσβαση και μπορούν να επηρεάσουν θετικά ή αρνητικά τις συμπεριφορές τους ως προς αυτό το ζήτημα. Σκοπός: Ο σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η διερεύνηση των Γνώσεων και των Στάσεων των Φοιτητών/τριών Πανεπιστημίων της Κύπρου αναφορικά με θέματα σεξουαλικώς επικίνδυνης συμπεριφοράς, σε σχέση με τις Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενες Λοιμώξεις και τον HIV. Μεθοδολογία: Η παρούσα διατριβή αποτελεί περιγραφικού τύπου μελέτη η οποία διεξήχθη πάνω σε Παγκύπρια βάση ανάμεσα σε φοιτητές/τριες των δημοσίων και ιδιωτικών πανεπιστημίων στη Κυπριακή Δημοκρατία. Η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε κατά την διεξαγωγή της έρευνας ήταν ποσοτική και το δείγμα αποτελούσαν 346 φοιτητές/τριες. Η συλλογή των δεδομένων έγινε με τη χρήση και επίδοση του ερωτηματολογίου της Eastman-Muller (2006) «Attitudes, subjective norms, perceived behavioral control, intentions and sexual risk behavior related to sexually transmitted diseases», σε ηλεκτρονική μορφή στην πλατφόρμα «Google Forms». Η στατιστική ανάλυση των δεδομένων, έγινε με την στήριξη του ηλεκτρονικού στατιστικού προγράμματος SPSS ΙΒΜ v.26. Αποτελέσματα: Η παρούσα μελέτη στην βάση των ερευνητικών ερωτημάτων που είχαν τεθεί και με την χρήση του της περιγραφικής και επαγωγικής στατιστικής, έχει καταδείξει γενικά την πλειοψηφία των συμμετεχόντων να έχει ικανοποιητικό βαθμό γνώσης. Η γνώση μάλιστα παρουσίασε τον υψηλότερο βαθμό αθροιστικά της μέσης τιμής ορθών απαντήσεων συγκριτικά με τις διαστάσεις, των στάσεων, του αντιλαμβανόμενου συμπεριφορικού ελέγχου και της πρόθεσης, χωρίς ωστόσο να παρατηρηθεί κάποια στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ τους. Η μόνη στατιστική σημαντική διαφορά που παρατηρήθηκε ήταν ανάμεσα στην τελική συμπεριφορά σεξουαλικού κινδύνου και τον αντιλαμβανόμενο συμπεριφορικό έλεγχο (Rho=0,135) και (p=0,014). Από τα δημογραφικά στοιχεία, έχει βρεθεί στατιστική σημαντική διαφορά ανάμεσα στον τόπο διαμονής επί του παρόντος των συμμετεχόντων και τις γνώσεις, ανάμεσα στον αντιλαμβανόμενο συμπεριφορικό έλεγχο με την ηλικία (p=0,0102) και ανάμεσα στην επί του παρόντος σχέση με τον αντιλαμβανόμενο συμπεριφορικό έλεγχο (p=0,003). Ένα σημαντικό ποσοστό των συμμετεχόντων παρουσιάζει άγνοια, ημιτελούς ή και λανθασμένης γνώσης, δηλώνοντας ότι, η στοματική (n=44,43%) και πρωκτική επαφή (n=39,6%) δεν μπορούν να μεταδώσουν σεξουαλικές μεταδιδόμενες λοιμώξεις (Σ.Μ.Λ.) και ότι χρησιμοποιώντας αντισυλληπτικά χάπια (n=48,1%) ή έχοντας διακοπτόμενη συνουσία (n=44,8%), ήταν αποτελεσματικές πρακτικές που ακολουθούνται για αποτροπή απόκτησης Σ.Μ.Λ. Επίσης, ενώ η πλειοψηφία (n>92%), σε γνώση, στάσεις και πρόθεση θεωρούν ότι η χρήση προφυλακτικού είναι ασφαλής μέθοδος για προστασία από Σ.Μ.Λ. και αποτροπή εγκυμοσύνης, εντούτοις η συχνότητα χρήση του προφυλακτικού τον τελευταίο μήνα ήταν δύο στις τρείς φορές ενώ γενικότερα, σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους, μόνο το 47% δήλωσαν ότι κάνουν χρήση με συχνότητα τρείς στις τέσσερεις φορές. Επιπρόσθετα, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ο μέσος όρος των ερωτικών συντρόφων για όλη την διάρκεια της ζωής τους ήταν σχεδόν τέσσερεις και η μέση τιμή ηλικίας έναρξης της σεξουαλικής τους δραστηριότητας ήταν 18,2 ετών, παρόλο που το 10% άρχισε την σεξουαλική του δραστηριότητα από τα δεκαέξι του χρόνια. Επιδημιολογικά, επίσης ανησυχητικά παρουσιάζονται τα ποσοστά σεξουαλικής συμπεριφοράς κινδύνου σε σχέση με την σεξουαλική βία όπου, ένας στους τέσσερεις συμμετέχοντες δήλωσε ότι κάποιος προσπάθησε να έρθει σε σεξουαλική επαφή χωρίς την θέληση του, ενώ το 8, 8% δήλωσε ότι τους ασκήθηκε σωματική βία. Συμπεράσματα: Μέσα από την έρευνα που διεξήχθη, φαίνεται ότι σε συγκεκριμένα θέματα που συνδέονται με σεξουαλικές συνήθειες και μέσα προφύλαξης όπως, η στοματική και πρωκτική σεξουαλική επαφή, η χρήση των αντισυλληπτικών χαπιών, η συνεπής χρήση του προφυλακτικού, οι πολλαπλοί ερωτικοί σύντροφοι και η έκθεση σε σεξουαλική βία, υπάρχει έλλειψη σωστής και επαρκούς πληροφόρησης των φοιτητών/τριων, όπως και λανθασμένων αντιλήψεων και αντιλαμβανόμενου συμπεριφορικού ελέγχου σε ζητήματα μεθόδων προστασίας κατά των Σ.Μ.Λ. που καταλήγουν και αντανακλώνται σε τελική συμπεριφορά σεξουαλικού κινδύνου. Όσον λιγότερο κατάλληλα ενημερωμένοι είναι οι νέοι και όσο λιγότερο ευαισθητοποιημένες ορθές αντιλήψεις έχουν, τόσο λιγότερη σωστή χρήση προστασίας λαμβάνουν.