Ανάλυση πολυκυκλικών αρωματικών υδρογονανθράκων (ΠΑΥ) σε αστικά εδάφη Στροβόλου, Αγλατζιάς, Έγκωμης και Κέντρου Λευκωσίας

Abstract

Τα τελευταία χρόνια, η αστικοποίηση και η ραγδαία βιομηχανική ανάπτυξη έχουν προκαλέσει την ανεξέλεγκτη χρήση της γης, χωρίς να γίνεται ο κατάλληλος έλεγχος από τους αρμόδιους, με αποτέλεσμα την καταστροφή του περιβάλλοντος και την πρόκληση αρνητικών επιπτώσεων στην ανθρώπινη υγεία. Το έδαφος αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς φυσικούς πόρους σε όλο τον πλανήτη και με την ρύπανση του, επιδεινώνεται η καταστροφή του περιβάλλοντος. Οι πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες (ΠΑΥ) αποτελούν τους κυριότερους έμμονους οργανικούς ρύπους που καταλήγουν στα αστικά εδάφη προκαλώντας ρύπανση, η οποία μετέπειτα θα προκαλέσει τοξικά φαινόμενα στον άνθρωπο. Η παρούσα πτυχιακή μελέτη είναι η πρώτη μελέτη που έχει γίνει στην Κύπρο για την ανάλυση των ΠΑΥ σε αστικά εδάφη της Λευκωσίας. Είναι αναμενόμενο ότι οι ΠΑΥ θα παρουσιάζονται και σε αστικά εδάφη των υπόλοιπων περιοχών της Κύπρου. Η παρούσα εργαστηριακή μελέτη χρησιμοποίησε την μέθοδο της αέριας χρωματογραφίας (GC), με σκοπό τον ποσοτικό προσδιορισμό της συγκέντρωσης των 16 ΠΑΥ σε αστικά δείγματα εδάφους. Συγκεκριμένα, οι δειγματοληψίες αστικού εδάφους λήφθηκαν από τις περιοχές Στροβόλου, Αγλαντζιάς, Έγκωμης και κέντρου Λευκωσίας. Για την εκχύλιση των ΠΑΥ από τα αστικά δείγματα εδάφους, επιλέχθηκε ως καταλληλότερη η μέθοδος ανακίνησης, εφόσον φάνηκε η πιο αξιόπιστη και γρήγορη. Κατά την διαδικασία της εκχύλισης χρησιμοποιήθηκαν οι διαλύτες ακετόνη και διχλωρομεθάνιο (DCM), ενώ στην συνέχεια πριν και κατά την διάρκεια του χρωματογραφικού διαχωρισμού χρησιμοποιήθηκε ένας οργανικός διαλύτης, το εξάνιο, εφόσον οι ΠΑΥ διαλύονται καλύτερα σε αυτόν. Τα αποτελέσματα από την ανάλυση των ΠΑΥ έδειξαν ότι στις περιοχές Στροβόλου, Αγλαντζιάς Έγκωμης και κέντρου Λευκωσίας, οι μέγιστες τιμές συγκεντρώσεων του συνόλου των ΠΑΥ αντίστοιχα είναι: 107,57 μg/g, 215,72 μg/g, 81,74 μg/g και 21,54 μg/g. Οι τρείς πρώτες τιμές ξεπερνούν το μέγιστο επιτρεπτό όριο 40 μg/g με βάση το πρότυπο της Ολλανδίας, επομένως δεν είναι επιτρεπτές. Οι ελάχιστες τιμές του συνόλου των ΠΑΥ για τις περιοχές που αναφέρθηκαν προηγουμένως είναι 3,71 μg/g, 5,28 μg/g και 7,74 μg/g και 0 μg/g αντίστοιχα. Οι τιμές αυτές βρίσκονται στα επιτρεπτά όρια, εφόσον δεν ξεπερνούν την τιμή 40 μg/g, αλλά οι τρεις πρώτες ξεπερνούν την τιμή στόχος 1 μg/g. Επιπρόσθετα, το βενζο(a)πυρένιο θεωρείται ως η πιο καρκινογόνα ένωση από τους 16 ΠΑΥ. Τα αποτελέσματα για την μέγιστη τιμή συγκέντρωσης της ένωσης αυτής από όλες τις περιοχές Στροβόλου, Αγλαντζιάς, Έγκωμης και κέντρου Λευκωσίας είναι αντίστοιχα τα εξής: 15,17 μg/g, 23,56 μg/g, 33,7 μg/g και 6,02 μg/g.