Kalmusia variispora: Μια νέα καταγραφή παθογόνου στο σύμπλοκο των ασθενειών του ξύλου στους αμπελώνες της Κύπρου

Abstract

Οι ασθένειες του ξυλώματος της αμπέλου (ΑΞΑ) συγκροτούν άθροισμα ασθενειών μυκητολογικής προέλευσης και θεωρούνται ο πλέον καταστροφικός βιοτικός παράγοντας της καλλιέργειας παγκοσμίως. Πέρα των ήδη γνωστών παθογόνων αιτίων, πρόσφατες μελέτες έχουν αυξήσει τις γνώσεις μας σχετικά με νέα είδη μυκήτων που αποικίζουν και προσβάλλουν το ξύλωμα της αμπέλου. Την περίοδο 2017-2018 πραγματοποιήθηκε επισκόπηση των κυπριακών αμπελώνων με σκοπό την αξιολόγηση του προβλήματος των ΑΞΑ, στο πλαίσιο της οποίας καταγράφηκε αριθμός απομονώσεων του μύκητα Kalmusia variispora. Η ταυτοποίηση του είδους βασίστηκε σε αναλυτική μορφολογική περιγραφή και φυλογενετική ανάλυση έξι διαφορετικών γονιδιακών περιοχών (ITS, LSU, SSU, b-tub, tef1-α και rpb2). Επίσης, αξιολογήθηκε η παθογένεια έξι απομονώσεων με τεχνητές μολύνσεις επί ξυλοποιημένων λαστών σε φυτά αμπέλου υπό συνθήκες αγρού. Το σύνολο των απομονώσεων ήταν παθογόνα, προκαλώντας σκούρο καφέ-μαύρο μεταχρωματισμό και προς τις δυο κατευθύνσεις από το σημείο της μόλυνσης. Δεδομένου ότι η νέκρωση του ξύλου στις ΑΞΑ προκαλείται από λυτικά ένζυμα που παράγουν οι παθογόνοι μύκητες, εξετάσαμε τη δυνατότητα των απομονώσεων του K. variispora να παράγουν κυτταρινάσες, πηκτινάσες, λακάσες και αμυλάσες. Όλα τα εξεταζόμενα στελέχη εμφάνισαν κυτταρινολυτική και πηκτινολυτική δραστικότητα, ενώ κανένα δεν είχε αμυλολυτική δράση. Ωστόσο, παρατηρήθηκαν διαφορές στην έκκριση λακκάσης μεταξύ των απομονώσεων. Από όσο γνωρίζουμε αυτή είναι η πρώτη καταγραφή του K. variispora σχετιζόμενη με ΑΞΑ στην Κύπρο και μια από τις πρώτες παγκοσμίως.