Οι συνέπειες των πολιτικών λιτότητας στην υγεία των Ελλήνων στα χρόνια της οικονομικής κρίσης

Abstract

Η παγκόσμια οικονομική κρίση που άρχισε το 2008 από τις ΗΠΑ επηρέασε τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, ανάμεσά τους και την Ελλάδα, με σοβαρές κοινωνικοοικονομικές και πολιτικές συνέπειες. Η ελληνική κυβέρνηση, μπροστά στον κίνδυνο πτώχευσης, υποχρεώθηκε να δανειοδοτηθεί και να υπογράψει μνημόνια τα οποία επέβαλαν λιτότητα, μείωση των δαπανών και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις σε όλους τους τομείς. Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν η διερεύνηση των συνεπειών των πολιτικών λιτότητας στο σύστημα υγείας τόσο της Ελλάδας όσο και των χωρών που εφάρμοσαν ανάλογα προγράμματα δημοσιονομικής σταθερότητας, καθώς και η αναφορά σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις στον τομέα υγείας από το 2010 έως και σήμερα. Έγινε βιβλιογραφική αναζήτηση, ελληνική και διεθνής, της τελευταίας δεκαετίας και αποτύπωση των υγειονομικών και των οικονομικών δεικτών από τις διεθνείς βάσεις δεδομένων του WHO, του OECD Health Statistics, της Eurostat, του European Core Health Indicators και της Στατιστικής Υπηρεσίας Κύπρου. Κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης το επίπεδο υγείας του ελληνικού πληθυσμού ήταν σε ικανοποιητικό βαθμό, συγκρίσιμο με το αντίστοιχο χωρών που επίσης βίωσαν τη λιτότητα, καθώς και με της Γερμανίας, μιας χώρας με μεγάλες δαπάνες στην υγεία η οποία όμως δεν επηρεάστηκε από την οικονομική κρίση. Παρά τη μείωση των δαπανών υγείας και την αύξηση της ανεργίας, παρατηρήθηκε βελτίωση των υγειονομικών δεικτών, με εξαίρεση τη συνολική θνησιμότητα και τις αυτοκτονίες. Ανάμεσα στις σημαντικότερες μεταρρυθμίσεις που εφαρμόστηκαν μετά το 2010 στο ελληνικό σύστημα υγείας ήταν η αναδιάρθρωση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, η ηλεκτρονική συνταγογράφηση και η ελεύθερη πρόσβαση όλων (περιλαμβανομένων των ανασφάλιστων) στο ΕΣΥ. Παρ’ ότι πολλοί δείκτες υγείας του ελληνικού πληθυσμού εμφανίζουν βελτίωση, σημαντική είναι η επανεξέταση των δεδομένων και ο επαναπροσδιορισμός των προτεραιοτήτων στον χώρο της υγείας σε τακτά χρονικά διαστήματα και σε υποομάδες πληθυσμού.