Είδωλα και οπαδοί στο διαδίκτυο: μια παλιά σχέση στο νέο πεδίο ορατότητας του Web

Abstract

Η παρούσα πτυχιακή εργασία με τίτλο «Είδωλα και Οπαδοί στο Διαδίκτυο: Μια παλιά σχέση στο νέο πεδίο ορατότητας του Web» εκπονήθηκε από τη Νάταλη Μιχαηλίδου, φοιτήτρια του Τμήματος Ε.Σ.Δ του ΤΕ.ΠΑ.Κ υπό την επίβλεψη του Λέκτορα Διονύση Πάνου και ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 2015. Η σχέση οπαδού με το είδωλο προϋπήρχε από παλιά μέσα από κοντινή επαφή, ενώ τα τελευταία χρόνια αυτό έχει αλλάξει. Αυτή η σχέση έχει πάρει μια νέα μορφή λόγω της εμφάνισης του διαδικτύου που αποτελεί το νέο πεδίο ορατότητας του web. Οι θεωρίες που αφορούν τον οπαδισμό μελετούν ως «κοινωνικά» ή «επικοινωνιακά φαινόμενα», όλες αυτές τις σχέσεις που δημιουργούν τα διάσημα πρόσωπα κυρίως από το χώρο του «θεάματος» (μουσική, κινηματογράφος, αθλητισμός) με τους «οπαδούς» τους. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η περαιτέρω έρευνα για το φαινόμενο του οπαδισμού μέσα από το νέο πεδίο ορατότητας του web. Πιο συγκεκριμένα εξετάζεται η συμπεριφορά των οπαδών στο Διαδίκτυο, ο βαθμός ταύτισης του οπαδού με το είδωλο του καθώς και τα χαρακτηριστικά των οπαδών ενός συγκεκριμένου τμήματος του «ακροατηρίου». Τέλος, μέσα από την παρούσα έρευνα θα εξεταστεί πιο συγκεκριμένα η συμπεριφορά της νεολαίας της Κύπρου σε απομακρυσμένα είδωλα, το πώς συντηρείται αυτή η σχέση τους μέσα από το Διαδίκτυο καθώς και θα μελετηθεί εαν υπάρχουν τάσεις οι οποίες να συνιστούν συγκεκριμένα πρότυπα. Η μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε για την επίτευξη της παρούσας έρευνας είναι η ποιοτική ανάλυση των δεδομένων από συνεντεύξεις εις βάθος με 26 Κύπριους οπαδούς της Rihanna, ούτως ώστε να μελετηθούν οι προθέσεις, οι αξίες, οι στάσεις και οι πεποιθήσεις που κρύβονται πίσω από κάθε ανθρώπινη ατομική συμπεριφορά. Μέσα από την ανάλυση των δεδομένων των συνεντεύξεων προέκυψαν τα εξής συμπεράσματα. Γενικά φαίνεται ότι οι Κύπριοι οπαδοί χρησιμοποιούν το διαδίκτυο καθημερινά για την ενημέρωση σχετικά με το είδωλο τους. Επίσης δεν τους ενοχλεί το γεγονός ότι θεωρείται «απομακρυσμένο» είδωλο γιατί μέσω του διαδικτύου μειώνονται οι χωροχρονικές αποστάσεις, και δημιουργείται το φαινόμενο της εξ αποστάσεως οικειότητας αφού το διαδίκτυο δίνει την ψευδαίσθηση της πρόσωπο με πρόσωπο σχέσης με το είδωλο. Παράλληλα φαίνεται έντονα ότι υπάρχει μεγάλος βαθμός ταύτισης του οπαδού με το είδωλο του κυρίως με έμμεσο τρόπο, επιλέγοντας δηλαδή ένα συγκεκριμένο κομμάτι από το όλο σύνολο (εξωτερικά, εσωτερικά ή επαγγελματικά χαρακτηριστικά). Επιπρόσθετα η σχέση τους φαίνεται να συντηρείται μέσα από το διαδίκτυο, δείχνοντας οι οπαδοί τον θαυμασμό τους κυρίως ακολουθώντας την Rihanna στα κοινωνικά δίκτυα. Τέλος, φαίνεται να υπάρχουν κάποια χαρακτηριστικά επιφάνειας συγκεκριμένων τμημάτων του «ακροατηρίου», και έτσι δημιουργούνται τάσεις που συνιστούν συγκεκριμένα πρότυπα όπως για παράδειγμα η επιλογή τους για το ίδιο είδος μουσικής (RnB,Pop).