Από τη παραδοσιακή στη σύγχρονη βιοκλιματική αρχιτεκτονική της Κύπρου

Abstract

Η παρούσα πτυχιακή εργασία αφορά την εξέλιξη της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής της Κύπρου στη σύγχρονη αρχιτεκτονική με κύριο μέλημα το βιοκλιματικό στοιχείο που χαρακτηρίζει κάθε κατασκευή. Για την διεκπεραίωση της εργασίας μελετήθηκαν κάποια γενικά στοιχεία των παλιών κατοικιών, καθώς και μοντέρνων κατοικιών στην Κύπρο στις οποίες εφαρμόζονται παραδοσιακές τεχνικές για να επιτυγχάνεται η αναγκαία θερμική άνεση. Η εργασία αυτή διαχωρίζεται σε 4 κεφάλαια. Το πρώτο κεφάλαιο αφορά τη βιβλιογραφική ανασκόπηση και αναφέρεται στο γενικό νόημα της πτυχιακής εργασίας. Συμπεριλαμβάνει συνοπτικά τους συγγραφείς που υπάρχουν στη βιβλιογραφία αλλά και τους αρχιτέκτονες μελετητές που πρόσφεραν τα αρχιτεκτονικά τους σχέδια για τη μελέτη των βιοκλιματικών στοιχείων. Το δεύτερο κεφάλαιο αποτελεί μια μικρή ιστορική αναδρομή στην αρχιτεκτονική της Κύπρου και την διαφοροποίηση της σε τρεις περιόδους, την Οθωμανική περίοδο (1571-1878μ.Χ.), την Αποικιοκρατία (1878-1960μ.Χ.) και την σύγχρονη περίοδο από το 1960 μέχρι και το σήμερα. Τα βιοκλιματικά στοιχεία που παρουσιάζονται καθ’ όλη τη διάρκεια αυτών των περιόδων διαμορφώθηκαν ανάλογα με τον κάθε λαό-κατακτητή του νησιού, όπου μεταδιδόταν διαφορετική νοοτροπία αλλά και γνώση για την εκμετάλλευση των φυσικών συνθηκών που παρέχει κάθε περιοχή. Το τρίτο κεφάλαιο αφορά την συνειδητοποίηση του ανθρώπου για την αλόγιστη κατανάλωση ενέργειας που πραγματοποιείται στις μέρες μας, χάρη στην ανάπτυξη του βιοτικού επιπέδου και κατά συνέπεια την μεγαλύτερη ανάγκη για θερμική άνεση. Η στροφή του Κύπριου στις παραδοσιακές συνήθειες απαιτεί μια μελέτη για τα σημαντικότερα βιοκλιματικά στοιχεία που μπορούν να εφαρμοστούν στη σημερινή κατοικία ανάλογα με τις κλιματικές πρόνοιες. Το τέταρτο και τελευταίο κεφάλαιο περιλαμβάνει την ανάλυση σύγχρονων βιοκλιματικών κατοικιών στη Κύπρο, προτεινόμενων και υφιστάμενων, με εφαρμογές παραδοσιακών τεχνικών αλλά και μοντέρνων βιοκλιματικών στρατηγικών. Στόχος είναι η μελέτη του σχεδίου κάθε κατοικίας όπως και αναφορά στα υλικά κατασκευής και στο είδος θερμομόνωσης, έτσι ώστε να επισημανθούν τα σημαντικότερα στοιχεία που απαρτίζουν κάθε κατασκευή και επιφέρουν θερμική άνεση με χαμηλή κατανάλωση ενέργειας άρα και λιγότερη περιβαλλοντική επιβάρυνση. Τα σχέδια πάρθηκαν από Αρχιτέκτονες Μηχανικούς και Πολιτικούς Μηχανικούς-μελετητές. Τα σημαντικότερα συμπεράσματα τα οποία απορρέουν από τη συγκεκριμένη πτυχιακή εργασία, αφορούν τα οφέλη που μπορεί να προσφέρει ένας ορθός βιοκλιματικός σχεδιασμός για μια κατοικία. Το κυριότερο είναι η θερμική άνεση η οποία μπορεί να επιτευχθεί χωρίς περιττά έξοδα στην κατασκευή του κτιρίου ή υπερβολική κατανάλωση ενέργειας από το μηχανολογικό εξοπλισμό. Επίσης η παραδοσιακή αρχιτεκτονική κληρονομιά αποτυπώνεται κατάλληλα στη σύγχρονη εποχή, διατηρώντας έτσι τα βιοκλιματικά χαρακτηριστικά που προέκυψαν από τις παλαιότερες εποχές χάρη στην εμπειρία των Κυπρίων, συνεχίζοντας έτσι τις διαχρονικές τεχνικές μέχρι σήμερα.