Αντιλήψεις των ατόμων με διπολική διαταραχή για τη φαρμακοθεραπεία και την αποτελεσματική αντιμετώπιση της νόσου τους

Abstract

Η διπολική διαταραχή (ΔΔ) αποτελεί μια νευροβιολογική διαταραχή με ψυχολογικές και κοινωνικές συνέπειες, η οποία επηρεάζει την ποιότητα ζωής των πασχόντων. Ωστόσο, οι μελέτες σχετικά με τις αντιλήψεις των πασχόντων για την εφαρμοζόμενη θεραπεία είναι περιορισμένες. Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση της βιωματικής εμπειρίας των ατόμων με ΔΔ, με έμφαση στις αντιλήψεις και στα νοήματά τους για την εφαρμοζόμενη θεραπεία αντιμετώπισης της νόσου τους. Εφαρμόστηκε ποιοτική, φαινομενολογική μεθοδολογία. Συμμετείχαν 13 άτομα κατόπιν συναίνεσης μετά από πληροφόρηση, τα οποία είχαν επιλεγεί με σκόπιμη δειγματοληψία και βάσει θεματικού κορεσμού. Η συλλογή δεδομένων έγινε με ατομικές συνεντεύξεις βάσει ημι-δομημένου οδηγού, διάρκειας 30 λεπτών έως μίας ώρας. Η ακρίβεια της ανάλυσης ελέγχθηκε βάσει των κριτηρίων Munhall και vanManen. Πλήθος κύριων θεμάτων αναδύθηκαν, τα οποία αφορούσαν κυρίως στη φαρμακοθεραπεία. Αρχικά, τονίστηκε ο κοινωνικός στιγματισμός που ακολουθεί τη λήψη ψυχοτρόπων φαρμάκων. Από την άλλη, περιγράφηκαν συναισθήματα αγωνίας, φόβου και ανασφάλειας σχετικά με την ανεξέλεγκτη πορεία της νόσου, κατάσταση που φάνηκε να επιδεινώνεται κυρίως λόγω διακοπής ή αλλαγής της φαρμακοθεραπείας. Μάλιστα, κάποιοι συμμετέχοντες περιέγραψαν τη φαρμακοθεραπεία σαν ένα θρεπτικό συστατικό, το οποίο θεωρούσαν ότι τους διατηρούσε στη ζωή, αποκαλύπτοντας με τον τρόπο αυτόν τη σπουδαιότητα που της απέδιδαν. Αναφορικά με την αποτελεσματική αντιμετώπιση της νόσου, αυτή φάνηκε να είναι απότοκος συνδυασμού φαρμακοθεραπείας, ψυχοθεραπείας και προσωπικής προσπάθειας, ενώ από το σύνολο των συμμετεχόντων περιγράφηκε και η καθοριστική επίδραση της εκπαίδευσης σε θέματα παθοφυσιολογίας και θεραπείας της νόσου, προς τον στόχο αυτόν. Η απόκτηση ελέγχου στην κλινική πορεία της ΔΔ και κατ’ επέκταση η ικανότητα αυτοδιαχείρισης της νόσου φαίνεται να είναι κυρίαρχη ανάγκη των πασχόντων από ΔΔ, και φαίνεται να συνδέεται με τη φαρμακευτική αγωγή και την εκπαίδευσή τους σε δεξιότητες αποτελεσματικής αυτοδιαχείρισης της νόσου. Επομένως, αναδεικνύεται η σπουδαιότητα σχετικών ατομικών παρεμβάσεων. Ακολούθως, προτείνονται παρεμβάσεις εκπαίδευσης της κοινότητας στην παθοφυσιολογία των ψυχικών διαταραχών, στοχεύοντας στον περιορισμό του κοινωνικού στιγματισμού, τόσο της ίδιας της νόσου όσο και της λήψης ψυχοτρόπου αγωγής.