Καταγραφή φαινολογικών στάδιων και προσδιορισμός ποιοτικών χαρακτηριστικών 4 ποικιλίων μηλιάς

Abstract

Η μηλιά αποτελεί το σημαντικότερο οπορωφόρο δένδρο παγκοσμίως. Στην Κύπρο η μηλοκαλλιέργεια αποτελεί την τέταρτη σημαντικότερη καλλιέργεια του αγροτικού τομέα. Επιπρόσθετα η χρήση υποκειμένων μηλιάς, που προσδίδουν νανισμό στα φυτά, δίνει την δυνατότητα εκμηχάνισης της παραγωγής και αύξησης των στρεμματικών αποδόσεων. Υπάρχουν διάφορες ποικιλίες μηλιάς με διαφορετικές απαιτήσεις σε χαμηλές θερμοκρασίες για διακοπή του λήθαργου. Η ποικιλία ‘Anna’ και η ποικιλία ‘Granny Smith’ αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα πολύ πρώιμης και πολύ όψιμης ποικιλίας μήλων αντίστοιχα. Τα μήλα ως κλιμακτηρικοί καρποί πρέπει να συγκομίζονται στο κατάλληλο στάδιο συλλεκτικής ωριμότητας ώστε να συντηρηθούν σε κατάλληλες συνθήκες για μεγάλο χρονικό διάστημα και να είναι διαθέσιμα στην αγορά σε περιόδους όπου δεν υπάρχουν άλλα μήλα στην τοπική αγορά. Όταν η συγκομιδή των καρπών δεν γίνει στο κατάλληλο στάδιο ωριμότητας οι καρποί είναι επιρρεπείς στην εμφάνιση φυσιολογικών διαταραχών όπως είναι το επιφανειακό καφέτιασμα και συμπτώματα κρυοτραυματισμού κατά την συντήρησή τους. Στόχος της παρούσας εργασίας ήταν η καταγραφή των φαινολογικών σταδίων, των ανατομικών και των ποιοτικών χαρακτηριστικών τεσσάρων ποικιλιών μηλιάς που καλλιεργούνται στην Κύπρο (ποικ. ‘Anna’, ‘Gala’, ‘Granny Smith’, ‘Mutsu’) στο στάδιο εμπορικής ωριμότητας των καρπών τους. Η καταγραφή των ανατομικών χαρακτηριστικών των καρπών στα διαδοχικά αναπτυξιακά στάδια έδειξαν ότι και οι τέσσερεις ποικιλίες ακολουθούν την απλή σιγμοειδή καμπύλη ανάπτυξης. Η ποικιλία ‘Anna’ παρουσιάζει την μεγαλύτερη διάμετρο καρπού (84,2 mm) σε σύγκριση με τις ποικιλίες ‘Gala’, ‘Granny Smith’ ‘Mutsu’ όπου η διάμετρος καρπού ήταν 81,9 mm, 73,6 mm, 79,1 mm, αντίστοιχα. Η ποικιλία ‘Anna’ ανθίζει στις αρχές Μαρτίου (14/3) και η συγκομιδή των καρπών της ξεκινάει από τα μέσα Ιουνίου μέχρι τα τέλη Ιουλίου. Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι στην ποικιλία ‘Anna’ παρατηρήθηκε μια δεύτερη εποχή άνθισης σε μερικούς βλαστούς κατά τον μήνα Ιούλιο άλλα οι παραγόμενοι καρποί είχαν πολύ μικρότερο μέγεθος από τους κανονικούς και δεν ήταν εμπορεύσιμοι. Η διάρκεια της καρπικής περιόδου διέφερε μεταξύ των τεσσάρων υπό εξέταση ποικιλιών. Οι ποικιλίες ‘Anna’ κα ‘Gala’ έχουν τη μικρότερη σε διάρκεια καρπική περίοδο: 92 και 95 ημέρες αντίστοιχα. Αντίθετα, στις ποικιλίες ‘Granny Smith’, ‘Mutsu’ η διάρκεια της καρπικής περιόδου ήταν 165 και 155 ημέρες αντίστοιχα. Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός πως παρόλο που οι ποικιλίες ‘Gala’ και ‘Granny Smith’ έχουν την v ίδια ημερομηνία άνθισης (9/5) καθώς επίσης η ποικιλία ‘Mutsu’ ανθίζει νωρίτερα (28/4) σε σύγκριση με της δυο προαναφερθείς ποικιλίες, εντούτοις η συγκομιδή των καρπών τους γίνεται σε διαφορετικούς μήνες. Οι καρποί της ποικιλίας ‘Gala’ συγκομίζονται τον Αύγουστο ενώ αντίθετα οι καρποί της ποικιλίας ‘Mutsu’ τον Σεπτέμβριο και της ποικιλίας ‘Granny Smith’ τον Οκτώβριο. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των ποιοτικών χαρακτηριστικών των τεσσάρων υπό εξέταση ποικιλιών παρατηρείται διαφοροποίηση ως προς την περιεκτικότητα των καρπών τους σε Διαλυτά Στερεά Συστατικά (Δ.Σ.Σ.). Οι καρποί των ποικιλιών ‘Mutsu’ και ‘Gala’ υπερέχουν ως προς την περιεκτικότητα τους σε ΔΣΣ (14,92% και 12,95%, αντίστοιχα). Η περιεκτικότητα των καρπών των ποικιλιών ‘Granny Smith’, ‘Anna’ σε Δ.Σ.Σ. ήταν 12,25 % και 10,24 %, αντίστοιχα. Όσον αφορά την Ογκομετρούμενη Οξύτητα (Ο.Ο.) η ποικιλία ‘Granny Smith’ παρουσίασε την υψηλότερη τιμή (0,55 %, εκφρασμένο σε μηλικό οξύ), σε σύγκριση με τις άλλες ποικιλίες. Στις ποικιλίες ‘Anna’, ‘Gala’ και ‘Mutsu’ η ογκομετρούμενη οξύτητα ήταν αντίστοιχα 0,42 %, 0,30% και 0,32%.