Η κατασκευή του πολέμου: η πλαισίωση της συζήτησης για τη στρατιωτική επέμβαση στη Συρία από κυρίαρχα και εναλλακτικά μέσα.

Abstract

Ένα από τα σημαντικότερα θέματα στην επιστημονική ανάλυση των ΜΜΕ είναι «η κατασκευή της πραγματικότητας», η οποία αναφέρεται στη διαδικασία διαμεσολάβησης του κοινωνικού κόσμου από τα ΜΜΕ, όπου δημιουργείταιη «αντιληπτή» πραγματικότητα, δηλαδή η πραγματικότητα που αντιλαμβανόμαστε με το νου μας. Γι’ αυτό το λόγο θεωρείται ότι υπάρχει μια διασύνδεση ανάμεσα στην πραγματικότητα, τα ΜΜΕ και την αντίληψή μας, ενώ η φύση της σχέσης αυτής είναι υπό διαμόρφωση (Καλογηράτου, 2004). O πόλεμος αντιμετωπίζεται ως ένα αφηγηματικό γεγονός από τα ΜΜΕ, καθώς συνδέονται μεταξύ τους. Τα ΜΜΕ νιώθουν την υποχρέωση να αναφερθούν σε αυτόν λεπτομερώς και επί καθημερινής βάσεως κατά τη διάρκεια μιας πολεμικής σύρραξης (Biernatzki, 2003), ενώ παρατηρείται έντονα το φαινόμενο της κατασκευής της πραγματικότητας. Τα ΜΜΕ καταφέρνουν με δεξιοτεχνία να στρέψουν όλη την προσοχή μας στον πόλεμο και μας αποκόπτουν από άλλες ειδήσεις και γεγονότα, τα οποία μένουν έξω από την εικόνα της πραγματικότητας (Καλογηράτου, 2004). Η έρευνα έχει ως στόχο να μελετήσει τη δημόσια συζήτηση περί της πιθανολογούμενης στρατιωτικής επέμβασης στη Συρία, η οποία για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα ήταν στα σχέδια των ΗΠΑ. Μελετούμε πώς το συγκεκριμένο θέμα παρουσιάστηκε από τα κυρίαρχα ΜΜΕ αλλά και από τα εναλλακτικά μέσα. Η ανάλυση του τρόπου πλαισίωσης του πολέμου από τα Μέσα (και κατά συνέπεια οι επιδράσεις αυτής της πλαισίωσης στο κοινό) έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς η νομιμοποίηση της απόφασης κάθε κυβέρνησης να εμπλακεί σε μια πολεμική σύρραξη εξαρτάται από το κατά πόσο επιτυγχάνει να αποσπάσει (έμμεσα ή άμεσα) τη συναίνεση της κοινής γνώμης. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ένας ακόμη λόγος για το οποίο η εν λόγω έρευνα είναι σημαντική είναι το γεγονός ότι δεν υπήρξε κάποια άλλη έρευνα για το θέμα, λόγω του ότι η συζήτηση για τη στρατιωτική επέμβαση στη Συρία είναι πολύ πρόσφατη. Η πτυχιακή εργασία αναλύει τη σχέση μεταξύ των Μέσων και του πολέμου μέσα από την ανασκόπηση της σχετικής βιβλιογραφίας ώστε να δούμε πως παρουσιάστηκαν από τα Μέσα προηγούμενες πολεμικές συρράξεις. Η κύρια μεθοδολογική προσέγγιση που χρησιμοποιήθηκε για την εμπειρική έρευνα είναι η ποιοτική ανάλυση, δηλαδή πραγματοποιήθηκε ανάλυση πλαισίωσης σε 100 άρθρα της εφημερίδαςNewYorkTimes και τουBBC (κυρίαρχα ΜΜΕ) και σε 72 δημοσιεύσεις των ομάδων στο Facebook ‘’OccupySyria’’ και ‘’IbetIcanfind 10 millionpeopleopposedtowaronSyria” (εναλλακτικά ΜΜΕ), προκειμένου να μελετηθούν τα διαφορετικά πλαίσια ερμηνείας που εισήχθησαν στη δημόσια σφαίρα γύρω από το θέμα της στρατιωτικής επέμβασης στη Συρία Στη συνέχεια, πρόκειται να μελετηθούν οι ομοιότητες και οι διαφορές μεταξύ κυρίαρχων και εναλλακτικών μέσων. Παράλληλα, η ανάλυση των αποτελεσμάτων αποκαλύπτει ότι τα πλαίσια ερμηνείας που εντοπίστηκαν από τα κυρίαρχα και εναλλακτικά μέσα ήταν εξόχως διαφορετικά. Βλέπουμε ότι τα κυρίαρχα ΜΜΕ αποσιωπούν αρκετές πληροφορίες από το κοινό, ενώ τα εναλλακτικά παρουσιάζουν τις ειδήσεις από την πλευρά των θυμάτων,επιχειρώντας ταυτόχρονα να εμφανιστούν ως αντικειμενικά. Επιπλέον, τα κυρίαρχα ΜΜΕ φαίνεται να είναι προκατειλημμένα στην επιλογή και τη διαμόρφωση των ειδήσεων και των πληροφοριών που αφορούν το συγκεκριμένο θέμα. Παράλληλα, παρατηρείται ότι τα εναλλακτικά ΜΜΕ διακρίνονται από κάποια ριζοσπαστικά και αντι-καπιταλιστικά στοιχεία, ενώ φαίνεται ότι και αυτά έχουν κάποιο είδος προκατάληψηςχάνοντας ως ένα σημείο την αντικειμενικότητα τους, αφού στην ουσία εκφράζουν κάποιες ιδεολογικές θέσεις, όπως π.χ. στην προκειμένη περίπτωση στράφηκαν κατά της Αμερικής και της πολιτικής που χρησιμοποιεί.