Αξιολόγηση εδαφικής αστικής ρύπανσης από βαρέα μέταλλα

Abstract

Οι ανθρώπινες δραστηριότητες απελευθερώνουν καθημερινά μεγάλες συγκεντρώσεις αέριων ρύπων στην ατμόσφαιρα. Ο κυριότερος αποδέκτης αυτών των ρύπων είναι το έδαφος. Τα βαρέα μέταλλα είναι από τους πιο σημαντικούς ρύπους στο έδαφος, ειδικά τα αστικά εδάφη που είναι αποδέκτες μεγάλων ποσοτήτων βαρέων μετάλλων. Τα στοιχεία αυτά έχουν σημαντικές επιδράσεις στην υγεία του ανθρώπου μιας και εμφανίζουν τοξική δράση ακόμα και σε μικρές συγκεντρώσεις. Συλλέχθηκαν συνολικά 8 δείγματα εδάφους από σταθερές θέσεις δειγματοληψίας από διάφορες περιοχές της Λεμεσού. Πραγματοποιήθηκαν χημικές εργαστηριακές αναλύσεις στα δείγματα εδάφους για τις φυσικοχημικές ιδιότητες των εδαφών. Οι φυσικοχημικές ιδιότητες του εδάφους είναι πολύ σημαντικό να μελετηθούν λόγω του ότι διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη μεταβολή της ποιότητας του εδάφους. Στο πειραματικό μέρος γίνεται μια λεπτομερής ανάλυση των μεθόδων που χρησιμοποιήθηκαν για το φυσικοχημικό χαρακτηρισμό των εδαφών. Επίσης, γίνεται αναφορά όσον αφορά την ανάλυση του εδάφους στο ICP-MS και περιγραφή των τριών μεθόδων χώνευσης των δειγμάτων. Τα αποτελέσματα συγκεντρώθηκαν σε πίνακες και αναλύθηκαν με κατάλληλα διαγράμματα, ώστε να εξαχθούν συμπεράσματα τόσο για την ποιότητα των εδαφών, όσο και για το βαθμό της ρύπανσης των περιοχών. Τα αστικά εδάφη που μελετήθηκαν στην παρούσα μελέτη έχουν τύπο εδάφους αμμοαργιλοπυλώδες και χαρακτηρισμό εδάφους, με βάση την οργανική ουσία, υψηλό έως πολύ υψηλό. Η σχετική υγρασία των δειγμάτων έχει εύρος τιμών 2,20 - 15,30 % και τιμές pH 7,10 - 8,30. Τα μέταλλα που αναλύθηκαν είναι το Μολυβδαίνιο (Μο), το Κάδμιο (Cd), το Αρσενικό (As), ο Υδράργυρος (Hg), το Χρώμιο (Cr), ο Ψευδάργυρος (Zn), ο Μόλυβδος (Pb), ο Χαλκός (Cu), το Νικέλιο (Νi) και το Αντιμόνιο (Sb). Το εύρος τιμών συγκεντρώσεων των βαρέων μετάλλων συνολικά όλων των περιοχών είναι 0,83-2,19 μg/kg, 0,57-0,82 μg/kg, 7,17-18,49 μg/kg, 237,25-836,08 μg/kg, 21,86-73,36 μg/kg, 24,48-62,64 μg/kg, 3,84-10,59 μg/kg, 10,26-29,43 μg/kg, 16,31-48,61 μg/kg και 0,25-0,52 μg/kg αντίστοιχα. Από την ανάλυση των δειγμάτων στο ICP-MS διαπιστώθηκε ότι ο υδράργυρος είχε την υψηλότερη συγκέντρωση σε σχέση με τα υπόλοιπα βαρέα μέταλλα. Βάση των ορίων ταξινόμησης βαρέων μετάλλων για τα εδάφη ο υδράργυρος σε ορισμένες περιοχές υπερβαίνει κατά πολύ τα αποδεκτά όρια. Η υποβάθμιση της ποιότητας του εδάφους με υδράργυρο συνδέεται άμεσα με την πιθανή ρύπανση μέσω της ατμοσφαιρικής εισροής του και μέσω της χρήσης των εδαφοβελτιωτικών. Ως εκ τούτου, η Λεμεσός δεν παρουσιάζει υψηλές συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων, υποδηλώνοντας την καλή ποιότητα των εδαφών της και μη επηρεάζοντας την υγεία των ανθρώπων. Από τις τρείς μεθόδους χώνευσης που χρησιμοποιήθηκαν, στη τρίτη μέθοδο ανιχνευτήκαν χαμηλές συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων συγκριτικά με την πρώτη και δεύτερη μέθοδο. Θέτοντας, τη πρώτη και τη δεύτερη μέθοδο πιο αποτελεσματικότερες σε σχέση με τη τρίτη μέθοδο. Για την προστασία του περιβάλλοντος και τη διατήρηση των επιτρεπτών συγκεντρώσεων των ρύπων τόσο στην ατμόσφαιρα όσο και στο έδαφος πρέπει να τηρούνται αυστηρά οι νομοθεσίες 106(Ι)/2002, 56(Ι)/2003 και 140(Ι)/2005.