Βιολογική αντιμετώπιση των κυριότερων λεπιδόπτερων εντόμων του λάχανου Brassica oleracea

Abstract

Η αλλαγή των διατροφικών προτιμήσεων των καταναλωτών προς τα φυλλώδη λαχανικά οδήγησε στην εντατικοποίηση της καλλιέργειας τους, επακόλουθο της οποίας ήταν η αύξηση του πληθυσμού των εντόμων εχθρών. Η χημική αντιμετώπιση των εντόμων ήταν αποτελεσματική και γρήγορη. Με την πάροδο του χρόνου, τα έντομα ανέπτυξαν ανθεκτικότητα στα περισσότερα εντομοκτόνα με αποτέλεσμα τη συρρίκνωση της λίστας των υφιστάμενων εντομοκτόνων. Η μείωση των εγγεγραμμένων χημικών εντομοκτόνων, η ανάπτυξη ανθεκτικότητας από μέρους των εντόμων εχθρών και απαίτηση των καταναλωτών για προϊόντα ασφαλή και απαλλαγμένα από χημικά εντομοκτόνα και τα υπολείμματα τους οδήγησε τους ερευνητές και τους παραγωγούς στην χρήση νέων βιολογικών μεθόδων αντιμετώπισης των εντόμων εχθρών, φιλικότερων προς το περιβάλλον, τους ωφέλιμους οργανισμούς και των άνθρωπο. Το σοβαρότερο εντομολογικό πρόβλημα της καλλιέργειας του λάχανου (Brassica oleracea L) στην Κύπρο είναι οι ποσοτικές και ποιοτικές ζημιές που προκαλούνται από τις προνύμφες των Λεπιδοπτέρων, κυρίως των Pieris brassicae, P. rapae, Plutella xylostella, Spodoptera littoralis και S. exigua, στο εδώδιμο κυρίως μέρος του φυτού, τις κεφαλές. Στα πλαίσια της παρούσας πτυχιακής διατριβής αξιολογήθηκε η αποτελεσματικότητα τεσσάρων βιολογικών εντομοκτόνων (spinosad, azadirachtin, Bacillus thuringiensis και Steinernema carpocapsae + biorend R), σε καλλιέργεια λάχανου στον αγρό. Κριτήριο της αποτελεσματικότητας ήταν ο βαθμός προσβολής, εκφραζόμενος σε ποσοστό (%) των φαγωμένων φύλλων από τις πιερίδες, Pieris brassicae και P. rapae και τα σηριβίδια, Spodoptera littoralis και S. exigua. Το ποσοστό προσβολής των φαγωμένων φύλλων, υπολογίστηκε βάση κλίμακας από 0 μέχρι 5, όπου 0 είναι τα απρόσβλητα φυτά και 5 τα τελείως προσβεβλημένα. Από τα τέσσερα σκευάσματα που αξιολογήθηκαν, πιο αποτελεσματικό ήταν το spinosad με το εμπορεύσιμο ποσοστό των κεφαλών να είναι 75% (P<0.05). Το B. thuringiensis, το Azadirachtin, ο αψέκαστος μάρτυρας και το S. carpocapsae + biorend R, έδωσαν 40%, 21%, 19% και 9% εμπορεύσιμες κεφαλές αντίστοιχα. Η σχετικά υψηλή αποτελεσματικότητα του spinosad στα Λεπιδόπτερα, συνυπολογιζόμενη με την επίδραση του και σε άλλα έντομα εχθρούς όπως ο αλευρώδης Bemisia tabaci το καθιστά ως το πιο αποτελεσματικό βιολογικό εντομοκτόνο για την αντιμετώπιση των εντόμων εχθρών του λάχανου.