Άτομα με σχιζοφρένεια και λοιπές διαταραχές σκέψης: ένας κλινικός πληθυσμός με αυξημένη συχνότητα ακούσιας νοσηλείας λόγω αυτοκτονικής συμπεριφοράς

Abstract

Σκοπός: Διερεύνηση δημογραφικών και κλινικών χαρακτηριστικών των ατόμων που εισάγονται ακούσια λόγω αυτοκτονικής συμπεριφοράς στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αθαλάσσας (ΨΝΑ) της Κύπρου.

Υλικό και Μέθοδος: Εφαρμόστηκε περιγραφική μελέτη συσχέτισης με συγχρονικές συγκρίσεις σε απογραφικό δείγμα 40 ατόμων (Περίοδος δειγματοληψίας 12/2016–02/2018). Η συλλογή δεδομένων έγινε μέσω ατομικών συνεντεύξεων και χρήσης δομημένου ερωτηματολογίου δημογραφικών και κλινικών χαρακτηριστικών, και των εργαλείων PANSS, HAM-D, HAM-A και YMRS για την αξιολόγηση της έντασης της ψυχωτικής, καταθλιπτικής, αγχώδους και μανιακής συμπτωματολογίας.

Αποτελέσματα: Το δείγμα αποτελείτο κυρίως από Ελληνοκύπριους, 32 άνδρες και 8 γυναίκες. Η συχνότερη ηλικιακή ομάδα στο δείγμα ήταν τα 25–34 έτη. Οι 26 έκαναν χρήση ουσιών και οι 20 από αυτούς πληρούσαν τα κριτήρια διπλής διάγνωσης. Οι συχνότερες κλινικές διαγνώσεις εισαγωγής ήταν η σχιζοφρένεια (15%) και οι διαταραχές ψυχωτικού φάσματος (65%). Το συχνότερο σύμπτωμα που συνυπήρχε με την αυτοκτονική συμπεριφορά ήταν η χρήση ουσιών (50%), ενώ 35% του δείγματος είχε διακόψει τη φαρμακευτική αγωγή το διάστημα πριν την εκδήλωση της αυτοκτονικής συμπεριφοράς. Οι κύριες μέθοδοι απόπειρας αυτοκτονίας ήταν η πτώση από ύψους (20%) και η υπερδοσολογία φαρμακευτικών σκευασμάτων ή άλλων ουσιών (20%). Το θετικό ιστορικό χρήσης ουσιών φάνηκε να σχετίζεται ισχυρά με την αυτοκτονική συμπεριφορά (x2, p<0,001, Cramer’s V=0,629), όπως επίσης και το είδος της κλινικής διάγνωσης κατά την εισαγωγή (x2, p<0,05, Cramer’s V=0,443). Συγκεκριμένα, τα άτομα με σχιζοφρένεια και λοιπές διαταραχές σκέψης εμφάνιζαν συχνότερα αυτοκτονική συμπεριφορά συγκριτικά με τα άτομα με διάγνωση του φάσματος των διαταραχών διάθεσης.

Συμπεράσματα: Η παρούσα μελέτη καταδεικνύει για πρώτη φορά τα δημογραφικά και κλινικά χαρακτηριστικά των ατόμων που νοσηλεύονται ακούσια με αυτοκτονική συμπεριφορά στην Κύπρο. Προτείνεται επαναξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των παρεμβάσεων και προγραμμάτων εκπαίδευσης στην κοινότητα με στόχο την πρόληψη χρήσης ουσιών και μη ορθής εφαρμογής/διακοπής της θεραπευτικής αγωγής, με ιδιαίτερη έμφαση στα άτομα με διάγνωση σχιζοφρένειας και λοιπών διαταραχών σκέψης. Επίσης, περαιτέρω παρεμβάσεις περιορισμού των υποτροπών και της εμφάνισης αυτοκτονικής συμπεριφοράς σε άτομα με σχιζοφρένεια κατά την παραμονή τους στην κοινότητα θεωρούνται αναγκαίες.