Η ικανότητα σύνθεσης λέξεων σε τυπικώς ανεπτυσσόμενα παιδιά σχολικής ηλικίας από την Κύπρο

Abstract

Η παρούσα έρευνα έχει ως σκοπό την μέτρηση της επίδοσης των αναπτυξιακά τυπικών παιδιών, σχολικής ηλικίας 7;0 με 7;11 χρόνων, στους τομείς ανάλυσης στα συνθετικά και ερμηνείας σύνθετων λέξεων καθώς και κατονομασίας σύνθετων λέξεων με πρώτο και δεύτερο συνθετικό το ουσιαστικό. Οι μετρήσεις αυτές θα συμβάλλουν στην δημιουργία ενός θεωρητικού πλαισίου για τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της ικανότητας σύνθεσης λέξεων που βρίσκεται εντός των ορίων της τυπικής ανάπτυξης στην ηλικία των 7 ετών. Στην έρευνα συμμέτειχαν 30 παιδιά, συγκεκριμένα 15 αγόρια και 15 κορίτσια, τυπικής ανάπτυξης, ηλικίας 7;0 με 7;11 χρόνων και με μητρική γλώσσα την κοινή νέα ελληνική ή την κυπριακή διάλεκτο. Ο μέσος όρος των ηλικιών των αγοριών ήταν τα 7.57 έτη (Μ.Ο. = 7.57) με τυπική απόκλιση τα 0.3 έτη (Τ.Α. = 0.3) και των κοριτσιών τα 7.53 έτη (Μ.Ο. = 7.53) με τυπική απόκλιση τα 0.32 έτη (Τ.Α.= 0.32). Ο μέσος όρος του μορφωτικού επιπέδου της μητέρας για τα αγόρια ήταν 5 (Μ.Ο. = 5) με τυπική απόκλιση 0.97 (Τ.Α. = 0.97) και για τα κορίτσια 4.53 (Μ.Ο. = 4.53) με τυπική απόκλιση 1.09 (Τ.Α. = 1.09). Έτσι οι μητέρες των αγοριών, στην πλειοψηφία τους είχαν μόρφωση επιπέδου πανεπιστημίου ενώ των κοριτσιών είχαν μόρφωση κυρίως κολλεγίου και πανεπιστημίου. Στους συμμετέχοντες χορηγήθηκαν τέσσερα εργαλεία. Από το πρώτο τεστ, το τεστ DVIQ (Stavrakaki & Tsimpli, 2000), χορηγήθηκαν 3 υποδοκιμασίες: εκφραστικό λεξιλόγιο, παραγωγή μορφοσύνταξης και επανάληψη προτάσεων. Στην υποδοκιμασία «εκφραστικό λεξιλόγιο» τα παιδιά έπρεπε να απαντήσουν στην ερώτηση που τους γινόταν χρησιμοποιώντας το κατάλληλο λεξιλόγιο. Στην υποδοκιμασία «παραγωγή μορφοσύνταξης», τα παιδιά έπρεπε να συμπληρώσουν την πρόταση που άκουγαν με την κατάλληλη μορφοσυντακτικά λέξη. Στην υποδοκιμασία «επανάληψης προτάσεων» τα παιδιά έπρεπε να επαναλάβουν προτάσεις που άκουγαν. Το δεύτερο τεστ, το τεστ LITMUS – NW in CG (Kambanaros & Grohmann, 2013), ζητούσε από τα παιδιά να επαναλάβουν ψευδολέξεις. Το τρίτο τεστ, το τεστ RCPM (Raven, Raven & Court, 1998), απαιτούσε από τα παιδιά να επιλέξουν το κομμάτι που συμπληρώνει μια εικόνα. Από το τέταρτο τεστ, το τεστ CWT (Kambanaros, Christou & Grohmann, under review), χορηγήθηκαν και οι δύο υποδοκιμασίες του. Στην πρώτη υποδοκιμασία, την «υποδοκιμασία κατανόησης/ ορισμού», ζητήθηκε από τα παιδιά να διαχωρίσουν σύνθετες λέξεις στα δύο επιμέρους συνθετικά τους μέρη και να επεξηγήσουν την σημασιολογική σχέση μεταξύ των δύο συνθετικών μέρων της σύνθετης λέξης. Στην δεύτερη υποδοκιμασία, την «υποδοκιμασία παραγωγής (κατονομασίας)», τα παιδιά κλίθηκαν να κατονομάσουν εικόνες χρησιμοποιώντας σύνθετες λέξεις. Τα αποτελέσματα της έρευνας κατέδειξαν ότι σε όλα τα τεστ που χορηγήθηκαν τα κορίτσια είχαν καλύτερη επίδοση από τα αγόρια εκτός από το τεστ LITMUS – NW in CG όπου ίσχυε το αντίθετο. Επίσης, τα περισσότερα παιδιά περιλάμβαναν στις απαντήσεις τους τόσο τον χαρακτηριστή όσο και την κεφαλή της σύνθετης λέξης. Ακόμη, βρέθηκε ότι η επίδοση των παιδιών στην υποδοκιμασία της μορφοσύνταξης του τεστ DVIQ καθώς και η επίδοση τους στο τεστ μη – λεκτικής νοημοσύνης RCPM έπαιζαν στατιστικά σημαντικό ρόλο στην επίδοση τους στο τεστ σύνθετων λέξεων. Γενικότερα, μέσα από το γεγονός ότι το τεστ σύνθετων λέξεων αναφέρεται σε σύνθετες λέξεις με πρώτο και δεύτερο συνθετικό τα ουσιαστικά, προκύπτει η ανάγκη για μελλοντική έρευνα στην επίδοση παιδιών σε δοκιμασίες με σύνθετες λέξεις που περιλαμβάνουν και άλλα μέρη του λόγου ώστε να διαμορφωθεί μια γενική εικόνα της επίδοσης των παιδιών σε τεστ σύνθετων λέξεων. Επιπρόσθετα, τα λάθη που παρουσίασαν τα τυπικά παιδιά, από την στιγμή που δεν οφείλονται σε κάποια παθολογία, δείχνουν ότι ορισμένοι παράγοντες επηρεάζουν την επίδοση τους σε δραστηριότητες σύνθετων λέξεων. Είναι, λοιπόν σημαντικό σε μελλοντικές έρευνες να μελετηθούν εις βάθος οι παράγοντες που επηρεάζουν την επίδοση των τυπικών παιδιών σε δραστηριότητες σύνθετων λέξεων.