Μονάδες εντατικής θεραπείας εμφραγματιών στην Ελλάδα: διερεύνηση της οργάνωσης της νοσηλευτικής φροντίδας

Abstract

Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση των ελληνικών Μονάδων Εντατικής Θεραπείας Εμφραγματιών ως προς: (α) τη στελέχωση και οργάνωση της νοσηλευτικής φροντίδας, (β) τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση των νοσηλευτών, (γ) τη συχνότητα διενέργειας συγκεκριμένων κλινικών παρεμβάσεων από νοσηλευτές, και (δ) τη συσχέτιση μεταξύ των ανωτέρω παραγόντων. Υλικό-Μέθοδος: Χρησιμοποιήθηκε περιγραφική μεθοδολογία με σχεδιασμό ανασκόπησης και συγχρονικές συγκρίσεις. Η συλλογή δεδομένων βασίστηκε σε ειδικά σταθμισμένο ερωτηματολόγιο με κλίμακα διαβάθμισης που απευθύνθηκε στους προϊσταμένους των μονάδων. Συμπεριλήφθηκαν 30 μονάδες εμφραγματιών από όλη την Ελλάδα (ανταπόκριση 67%). Αποτελέσματα: Η αναλογία προσωπικού ανά κλίνη ήταν 1,59 (SD=0,8, εύρος: 0,44―3,75), ενώ η αναλογία νοσηλευτών προς βοηθούς νοσηλευτών για το σύνολο του προσωπικού ήταν 1,58. Το 27,5% του νοσηλευτικού προσωπικού είχε τύχει ειδικής εκπαίδευσης πριν και το 30% μετά των ανάληψη καθηκόντων στη μονάδα. Πρόγραμμα ΚΑΡΠΑ είχαν μόνο 16,7% των μονάδων και πρωτόκολλο επειγουσών καταστάσεων το 36,7%. Oι δείκτες στελέχωσης ανά βάρδια παρουσίασαν στατιστικά σημαντική συσχέτιση με τα ποσοστά του νοσηλευτικού προσωπικού που συμμετείχαν σε πρόγραμμα εκπαίδευσης (Spearman’s rho [rho]=0,372, p=0,04). Η συχνότητα αυτόνομης διενέργειας συγκεκριμένων κλινικών παρεμβάσεων από νοσηλευτές παρουσίασε μεγάλη διακύμανση και σημαντική συσχέτιση με τους λόγους στελέχωσης και το ποσοστό των νοσηλευτών με ειδική εκπαίδευση (p<0,05). Συμπεράσματα: Συμπερασματικά, η στελέχωση και οργάνωση της νοσηλευτικής φροντίδας στις ελληνικές Μ.Ε.Θ. Εμφραγματιών χαρακτηρίζεται από πολλαπλά προβλήματα με αρνητική επίδραση στην ανάπτυξη και την αυτονομία του νοσηλευτικού προσωπικού. Η ορθολογική προτυποποίηση των δεικτών στελέχωσης, καθώς και η δομημένη συνεχιζόμενη εκπαίδευση του προσωπικού σε εθνική κλίμακα αναμένεται να αμβλύνουν ορισμένα από αυτά τα προβλήματα.