Εφαρμογή τηλεπισκοπικών τεχνικών για παρακολούθηση του φαινομένου ερημοποίησης στην Κύπρο

Abstract

Η ερημοποίηση και η υποβάθμιση του εδάφους είναι η μεγαλύτερη περιβαλλοντική πρόκληση της εποχής μας, σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για την Καταπολέμηση της Ερημοποίησης. Μερικοί επιστήμονες δέχονται πως η ερημοποίηση είναι μια «διαδικασία» αλλαγής, ενώ άλλοι ως το αποτέλεσμα αυτής της αλλαγής. Αυτή είναι και η βασική διαφωνία για τον ορισμό του φαινομένου. Η ερη-μοποίηση ως διαδικασία γενικώς χαρακτηρίζεται από σταδιακές αλλαγές στην βιολογική παραγωγικότητα σε ξηρές, ημί-ξηρες και υπό-ξηρές περιοχές. Πιο συγκεκριμένα αποτελεί μια διεργασία συντηρούμενης υπο-βάθμισης της γης, καταστροφής της βιολογικής παραγωγικότητας και μείωσης της βιοποικιλότητας. Το φαινόμενο μπορεί να επεκτείνει τα ερημικά περιθώρια ή να εντατικοποιήσει τις ερημικές συνθήκες στις ξηρές περιοχές. Ερημοποίηση ως γεγονός ορίζεται η μετατροπή της γης (από κάποιο παραγωγικό επίπεδο) σε συνθήκες που θυμίζουν έρημο. Η μελέτη αυτή περιλαμβάνει την παρακολούθηση του φαινομένου της ερημοποίησης με τη χρήση τηλεπισκοπικών δεικτών, στην περιοχή Πισσούρι της Κύπρου. Συγκεκριμένα, έχουν χρησιμοποιηθεί δέκα δείκτες βλάστησης για την υπό μελέτη περιοχή και επομένως την παρακολούθηση του φαινομένου της ερημοποίησης. Απώτερος σκοπός αυτής της διαδικασίας είναι η εύρεση των καλύτερων δεικτών για χρησιμοποίησής τους κατά το φαινόμενο ξηρασίας ή βλάστησης ή ακόμη και βροχόπτωσης. Για την εκπόνηση της εργασίας αυτής χρησιμοποιήθηκαν μοντέλα διαδικασιών όπου δημιουργήθηκαν μέσω του λογισμικού ERDAS Imagine και κάποια άλλα δόθηκαν από τον Δρ Γεώργιο Παπαδαυίδ. Σημειώνεται ότι η εν λόγω διπλωματική εργασία εντάσσεται μέσα στα πλαίσια του ερευνητικού έργου ‘CASCADE-Catastrophic shifts in drylands: how can we prevent ecosystem degradation?’ το οποίο χρηματοδοτείται από το FP-7 και συμμετέχει η ερευνητική ομάδα Τηλεπισκόπησης και Γεωπεριβάλλοντος του Τμήματος ΠΟΜΗΓΕ του ΤΕΠΑΚ.