Παραγωγικότητα κτηνοτροφικών μονάδων με πρόβατα ή αίγες ή και τα δυο είδη ζώων

Abstract

Κύριος στόχος της παρούσας εργασίας ήταν η συλλογή στοιχείων για αμιγείς εκμεταλλεύσεις εκτροφής προβάτων ή αιγών, καθώς και για μικτές εκτροφές (πρόβατα και αίγες), και η συγκριτική μελέτη των χαρακτηριστικών των τριών τύπων εκμετάλλευσης. Η εργασία διεξήχθηκε σε μία σημαντική αγροτική περιοχή της Κύπρου, εκείνη των Κοκκινοχωριών της Επαρχίας Αμμοχώστου, και χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της συμπλήρωσης ερωτηματολογίου με προσωπικές συνεντεύξεις. Στη μελέτη περιλαμβάνονται 9 μικτές (Μ), 10 εκτροφές προβάτων (Π) και 10 εκτροφές αιγών (Α). Τα αποτελέσματα της συλλογής και επεξεργασίας των στοιχείων, συνοψίζονται ως ακολούθως. Το μέγεθος των μονάδων Π ήταν μεγαλύτερο εκείνου των μονάδων Α, με ενδιάμεσο των μονάδων Μ (511,152 και 357 ζώα, αντίστοιχα). Tο ποσοστό αντικατάστασης του ζωικού κεφαλαίου, ήταν υψηλότερο στις μονάδες Μ (γύρω στο 33%) παρά στους άλλους δύο τύπους (γύρω στο 20%). Το ποσοστό των κτηνοτρόφων χωρίς οποιαδήποτε μόρφωση ήταν σχετικά χαμηλό (13,8). Από χωροταξική άποψη, τα πλείστα των υποστατικών (86,2%) βρίσκονταν σε γεωργική ή κτηνοτροφική ζώνη, ή σε κυβερνητική κτηνοτροφική περιοχή. Σε όλους τους τύπους εκτροφής, πέραν του 65% των ζώων ήταν διασταυρωμένα με βάση τη φυλή Χίου στα πρόβατα, και τη φυλή Δαμασκού στις αίγες. Μόνο σε ένα χαμηλό ποσοστό κτηνοτρόφων το άρμεγμα γινόταν με το χέρι, οι υπόλοιποι διέθεταν πλήρες αρμεκτικό συγκρότημα ή απλή αρμεκτική μηχανή. Στο 55,2% των εκτροφών, τα ζώα έβοσκαν όλο το χρόνο και στο 37,9%, την άνοιξη και καλοκαίρι, με μέσο όρο χρόνου βόσκησης τις 4 περίπου ώρες την ημέρα ανεξάρτητα τύπου εκτροφής. Συμπλήρωμα συμπυκνωμένων και χονδροειδών τροφών, δινόταν σε όλες τις μονάδες. Μόνο στις μονάδες Α οι τοκετοί ήταν συγκεντρωμένοι σε συγκεκριμένη εποχή του χρόνου (Δεκέμβρης-Φεβράρης), ενώ στις μονάδες Π και Μ υπήρχε διασπορά της περιόδου τοκετών, με μεγαλύτερη συγκέντρωση το φθινόπωρο και χειμώνα. Στις μονάδες Π, υπήρχε μια τάση για χαμηλότερες απώλειες ενήλικων και νεαρών ζώων σε σύγκριση με τις άλλες μονάδες. Η μέση ετήσια γαλακτοπαραγωγή ανά πρόβατο ήταν 207 kg στις μονάδες Π και 171 kg στις μονάδες Μ, και ανά αίγα ήταν 326 kg στις μονάδες Α και 348 στις μονάδες Μ. Οι διαφορές αυτές για το ίδιο είδος ζώου, δεν ήταν στατιστικά σημαντικές. Ο αριθμός των αρνιών/εριφίων που πωλούνταν ανά προβατίνα/αίγα το χρόνο δεν διέφερε σημαντικά μεταξύ των τριών τύπων εκτροφής και κυμαινόταν από 1,15 μέχρι 1,37. Τέλος, ο αριθμός των ζώων που αναλογούσαν ανά εργαζόμενο άτομο, ήταν σημαντικά μεγαλύτερος 5 στις μονάδες Π (406) παρά στις Μ (234) και Α (123). Από τα αποτελέσματα αυτά, μπορεί να λεχθεί πως η εκτροφή προβάτων και αιγών στην ίδια εκμετάλλευση, δεν υπερτερεί των αμιγών εκτροφών ως προς την παραγωγικότητα των ζώων. Αντίθετα, παρά τα κάποια θετικά στοιχεία, υπάρχουν και τα αρνητικά (υψηλότερο ποσοστό αντικατάστασης ζωικού κεφαλαίου, δυσχεραίνεται η διαχείριση της μονάδας με δύο διαφορετικά είδη ζώων, ενδείξεις για αύξηση στις απώλειες προβάτων) τα οποία δεν συνηγορούν υπέρ των μικτών μονάδων τουλάχιστον στην περιοχή διεξαγωγής της μελέτης.