Please use this identifier to cite or link to this item:
https://hdl.handle.net/20.500.14279/8422| Title: | Διερεύνηση των μαθησιακών τύπων και της κριτικής σκέψης σε προπτυχιακούς φοιτητές του τμήματος νοσηλευτικής του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου | Authors: | Andreou, Christos | Keywords: | Εκπαιδευτική ψυχολογία;Νοσηλευτική εκπαίδευση;Μάθηση;Μαθησιακά γνωρίσματα;Μαθησιακή συμπεριφορά;Κριτική σκέψη | Advisor: | Papastavrou, Evridiki | Issue Date: | 2015 | Department: | Department of Nursing | Faculty: | Faculty of Health Sciences | Abstract: | Εισαγωγή Η διερεύνηση της μάθησης πρόσφατα έχει εστιαστεί στα ατομικά μαθησιακά γνωρίσματα. Διεθνείς οργανισμοί, συναφείς με την πανεπιστημιακή εκπαίδευση, υποστηρίζουν ότι οι σύγχρονοι απόφοιτοι πρέπει να χαρακτηρίζονται από πρωτοβουλία στη δια βίου μάθηση και ανεπτυγμένη κριτική σκέψη στη μάθηση της ολοένα διογκούμενης γνώσης. Ωστόσο, σε εμπειρικά στοιχεία υποστηρίζεται ότι η μάθηση που επιτελείται στην προπτυχιακή νοσηλευτική εκπαίδευση συχνά περιγράφεται στην απομνημόνευση, την αναπαραγωγή και τη βραχυπρόθεσμη κτήση της γνώσης. Παράλληλα, συχνά διαπιστώνονται χαμηλός βαθμός κριτικής σκέψης τόσο στους φοιτητές όσο και στους αποφοίτους της νοσηλευτικής. Υπόβαθρο Ο μαθησιακός τύπος είναι ένας δείκτης της μαθησιακής συμπεριφοράς του ατόμου και βασίζεται στην παραδοχή ότι κάθε άτομο αλληλεπιδρά διαφορετικά σε δεδομένο περιβάλλον μάθησης και γνωστικό αντικείμενο. Η κριτική σκέψη αποτελεί μια σύνθετη εννοιολογική δομή που στη γενική και πιο απλουστευμένη ερμηνεία της προσδιορίζεται στη συνειδητή γνωστική λειτουργία ενός ατόμου η οποία περιλαμβάνει τη συστηματική αναζήτηση, ανάλυση και αιτιολόγηση των στοιχείων που διαμορφώνουν μια τεκμηριωμένη γνώμη ή άποψη για συγκεκριμένο θέμα. Στη βιβλιογραφία προτείνονται ποικίλες θεωρητικές και μεθοδολογικές προσεγγίσεις των μαθησιακών τύπων και της κριτικής σκέψης. Μετά από εκτεταμένη βιβλιογραφική ανασκόπηση και στη βάση κριτηρίων, η παρούσα μελέτη στηρίζεται στη θεωρία της εμπειρικής μάθησης (Kolb, 1984) και το θεωρητικό μοντέλο του Αμερικάνικου Φιλοσοφικού Συνδέσμου (APA, 1990). Στην θεωρία της εμπειρικής μάθησης διακρίνονται τέσσερεις τύποι μάθησης: αποκλίνοντας, αφομοιωτικός, συγκλίνοντας και προσαρμοστικός. Στο θεωρητικό μοντέλο του APA (1990), η κριτική σκέψη περιγράφεται σε δύο διαστάσεις: (α) τις προθέσεις και (β) τις δεξιότητες κριτικής σκέψης. Οι προθέσεις ορίζονται και μετριούνται στις παραμέτρους: μαθησιακός προσανατολισμός, ακαδημαϊκή σχολαστικότητα, αυτοσυγκέντρωση, γνωστική ακεραιότητα και επίλυση προβλημάτων. Οι δεξιότητες κριτικής σκέψης ορίζονται και μετριούνται στις παραμέτρους: ανάλυση και ερμηνεία πληροφοριών, αξιολόγηση και επεξήγηση πληροφοριών, διεξαγωγή συμπεράσματος, επαγωγική αιτιολόγηση και αναγωγική αιτιολόγηση συμπερασμάτων.Σκοπός Σκοπός της παρούσας ερευνητικής μελέτης (διδακτορικής διατριβής) ήταν η διερεύνηση των μαθησιακών τύπων και της κριτικής σκέψης των προπτυχιακών φοιτητών νοσηλευτικής του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου, απαντώντας στα ερωτήματα κατά πόσο υπάρχει διαφορά ως προς: (α) την κατανομή των μαθησιακών τύπων στα τέσσερα έτη φοίτησης, (β) το βαθμό των προθέσεων των φοιτητών για κριτική σκέψη στα τέσσερα έτη φοίτησης, (γ) το βαθμό των προθέσεων κριτικής σκέψης σε φοιτητές διαφορετικών μαθησιακών τύπων, (δ) το βαθμό των δεξιοτήτων των φοιτητών στην κριτική σκέψη στα τέσσερα έτη φοίτησης και (ε) το βαθμό των δεξιοτήτων κριτικής σκέψης σε φοιτητές διαφορετικών μαθησιακών τύπων. Η καινοτομία της μελέτης τεκμηριώνεται στο ότι ελάχιστες σχετικές μελέτες έχουν εκπονηθεί σε παγκόσμια κλίμακα. Η παρούσα διερεύνηση διεξάγεται για πρώτη φορά στην Κύπρο αλλά και στην ευρύτερη Ευρωπαϊκή Ένωση. Μέθοδος Η παρούσα μελέτη είναι συγχρονική, περιγραφική και συγκριτική ως προς τους μαθησιακούς τύπους, τις προθέσεις και τις δεξιότητες στην κριτική σκέψη. Στο δείγμα συμμετείχαν συνολικά 475 φοιτητές από τα τέσσερα έτη του προπτυχιακού προγράμματος νοσηλευτικών σπουδών στο ΤΕΠΑΚ. Η συλλογή δεδομένων έγινε τον Απρίλιο 2013. Για τη διάγνωση των τύπων μάθησης χρησιμοποιήθηκε το εργαλείο Learning Style Inventory version 3.1 (LSI-3.1), για τη μέτρηση των προθέσεων στην κριτική σκέψη το California Measure of Mental Motivation 3 III (CM3 III) και για τη μέτρηση των δεξιοτήτων κριτικής σκέψης το Test of Everyday Reasoning (TER). Στην ανάλυση των δεδομένων εφαρμόστηκε περιγραφική στατιστική ως προς τη συχνότητα των φοιτητών στους τέσσερεις μαθησιακούς τύπους και τον υπολογισμό των αντιπροσωπευτικών τιμών της θέσης και της διασποράς στο βαθμό των προθέσεων και των δεξιοτήτων της κριτικής σκέψης, συνολικά και ανά έτος φοίτησης. Οι διαφορές ως προς την ανά έτος κατανομή των μαθησιακών τύπων ελέχθησαν με Chi-Square, ενώ για τη μεταβλητότητα των προθέσεων και δεξιοτήτων κριτικής σκέψης ανά έτος φοίτησης και ανά μαθησιακό τύπο εφαρμόστηκαν οι δοκιμασίες ANOVA και Kruskal-Wallis. Αποτελέσματα Ο αφομοιωτικός (48,4%) αποτελεί τον επικρατέστερο μαθησιακό τύπο του δείγματος και δεύτερο τον αποκλίνοντα (28,4%). Κοινό χαρακτηριστικό των δύο επικρατέστερων τύπων (76,8%) είναι η μαθησιακή συμπεριφορά της αφομοίωσης (απομνημόνευσης) παρά της κατανόησης της διδακτέας ύλης. Ο προσαρμοστικός (12,4%) και ο συγκλίνοντας (10,7%) τύπος εκφράζει συγκριτικά τους λιγότερους φοιτητές τόσο στο συνολικό δείγμα, όσο και στις κατανομές των τύπων στα τέσσερα έτη.Κοινό γνώρισμα των δύο αυτών τύπων είναι η κατανόηση της διδακτέας ύλης μέσα από τον πειραματισμό και τις πρακτικές εφαρμογές. Η ανά έτος κατανομή των τύπων μάθησης διαφέρει σημαντικά. Οι προθέσεις των φοιτητών για κριτική σκέψη γενικά χαρακτηρίζονται μέτριες. Ωστόσο, ενδιαφέρον εύρημα αποτελεί η παραδοξότητα ότι ενώ η πλειονότητα των φοιτητών (97,9%) εκδηλώνει έντονη επιθυμία για μάθηση (μαθησιακό προσανατολισμό), εντούτοις, το 80% παρουσιάζει μέτρια πρόθεση για συστηματική και εμπεριστατωμένη μελέτη (ακαδημαϊκή σχολαστικότητα). Παρά το ότι ο βαθμός των προθέσεων κριτικής σκέψης δεν διαφέρει στα τέσσερα έτη, διαπιστώνεται ότι όσο προχωρά η φοίτηση (1ο, 2ο, 3ο, 4ο έτος) τόσο ψηλότερες είναι οι μέσες βαθμολογίες και τόσο περισσότεροι φοιτητές παρατηρούνται με θετικές προθέσεις στη μάθηση, την επίλυση προβλημάτων, τη γνωστική ακεραιότητα και την αυτοσυγκέντρωση. Η μεταβλητότητα των προθέσεων στην κριτική σκέψη δεν διαφέρει σε φοιτητές με διαφορετικό μαθησιακό τύπο. Οι δεξιότητες των φοιτητών στην κριτική σκέψη χαρακτηρίζονται επίσης μέτριες σε όλες τις κλίμακες. Στις συνολικές δεξιότητες, μόλις ένας στους δέκα φοιτητές εκδηλώνει ισχυρές δεξιότητες στο να σκέφτεται κριτικά, ενώ ένας στους τέσσερεις φοιτητές δεν παρουσιάζει ενδείξεις κριτικής σκέψης. Στη διερεύνηση της μεταβλητότητας των δεξιοτήτων κριτικής σκέψης στα τέσσερα έτη φοίτησης αποκαλύπτονται στατιστικά σημαντικές διαφορές με τους τεταρτοετείς φοιτητές να έχουν συγκριτικά τις χαμηλότερες μέσες βαθμολογίες. Οι φοιτητές του 2ου έτους εκδηλώνουν συγκριτικά τις πιο ισχυρές δεξιότητες σε σχέση με τους φοιτητές του 1ου, του 3ου και του 4ου έτους. Σημαντικές διαφορές στη μεταβλητότητα των δεξιοτήτων κριτικής σκέψης σε φοιτητές με διαφορετικό τύπο μάθησης εντοπίζονται στην εξαγωγή συμπερασμάτων. Οι φοιτητές με συγκλίνοντα τύπο έχουν ισχυρότερες δεξιότητες ως προς τη διαμόρφωση μιας γνώμης ή μιας άποψης σ’ ένα θέμα. Συμπεράσματα Οι περισσότεροι φοιτητές μαθαίνουν μέσα από την απομνημόνευση και την παθητική αναπαραγωγή της διδακτέας ύλης. Η κριτική σκέψη στους περισσότερους φοιτητές χαρακτηρίζεται μέτρια. Η κριτική σκέψη δεν διδάσκεται αλλά ούτε μαθαίνεται. Αντίθετα, είναι μια προοδευτικά αναπτυσσόμενη γνωστική ικανότητα η οποία καλλιεργείται σε βάθος χρόνου. Στη συνολική εικόνα των ευρημάτων ως προς τις ανά έτος διαφορές στην κριτική σκέψη, φαίνεται ότι το υφιστάμενο αναλυτικό πρόγραμμα και το εκπαιδευτικό περιβάλλον στο Τμήμα νοσηλευτικής του ΤΕΠΑΚ παρέχουν ερεθίσματα για την ανάπτυξη των προθέσεων των φοιτητών στην κριτική σκέψη, αλλά δεν παρέχουν τις ανάλογες και κατάλληλες ευκαιρίες για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων τους στην κριτική σκέψη. Η μεταβολή του βαθμού της κριτικής σκέψης είναι ανεξάρτητη από τους μαθησιακούς τύπους των φοιτητών και συνεπώς ενδέχεται να επηρεάζεται από άλλους αστάθμητους και για την παρούσα μελέτη παράγοντες.Τέτοιοι παράγοντες ίσως προσδιορίζονται στην ετοιμότητα, τις εσωτερικές παρωθήσεις και τις ατομικές προσδοκίες των φοιτητών έναντι της μάθησης και της κριτικής σκέψης. Επίσης, ενδέχεται να αφορούν τους εκπαιδευτικούς ως προς τη γνώση, τις αντιλήψεις, τις πεποιθήσεις, τις στάσεις και τις διδακτικές πρακτικές που χρησιμοποιούν για να αναπτύξουν τη κριτική σκέψη στους φοιτητές τους. Η διερεύνηση των μαθησιακών τύπων και της κριτικής σκέψης σε προπτυχιακούς φοιτητές νοσηλευτικής παρέχουν ενδείξεις και προβλέψεις της γνωστικής συμπεριφοράς τους κατά τη διάρκεια της μάθησης και της νοσηλευτικής φροντίδας που (θα) παρέχουν. Η κατανόηση και η αξιοποίηση των ενδείξεων αυτών διαμορφώνει τη βάση για αναθεώρηση και εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις για βελτιστοποίηση της ποιότητας της μάθησης και για την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης στους φοιτητές αυτούς. Προτάσεις Σύμφωνα με τα ευρήματα της παρούσας ερευνητικής μελέτης προτείνονται τα ακόλουθα: Η κριτική σκέψη μπορεί να περιληφθεί ως μετρήσιμη παράμετρος στους μαθησιακούς στόχους και στους δείκτες της εκπαιδευτικής ποιότητας του αναλυτικού προγράμματος σπουδών νοσηλευτικής στο ΤΕΠΑΚ. Παροχή ή/και αύξηση των ευκαιριών στους φοιτητές για πειραματισμό στο εργαστήριο και πρακτικές εφαρμογές στον κλινικό χώρο. Αναθεώρηση και (όπου απαιτείται) αναδιάρθρωση της δόμησης και του περιεχομένου των μεθόδων (γραπτής και πρακτικής) αξιολόγησης των μαθησιακών αποτελεσμάτων, περιλαμβάνοντας ανοικτού τύπου ερωτήσεις με ζητούμενα την επεξήγηση και ερμηνεία της νεοαποκτηθείσας γνώσης, παρά την απομνημόνευση και την αναπαραγωγή της. Προώθηση ή/και εντατικοποίηση των διδακτικών / μαθησιακών μεθόδων που με βάση ερευνητικά τεκμήρια είναι κατάλληλες για την προαγωγή και ανάπτυξη της κριτικής σκέψης σε προπτυχιακούς φοιτητές νοσηλευτικής όπως σενάρια επίλυσης προβλημάτων, διαλεκτική συζήτηση (Σωκρατική μαιευτική), αναστοχαστικό ημερολόγιο, ανασκοπήσεις βιβλιογραφίας και μελέτες περίπτωσης (case studies). Μελλοντική έρευνα των μαθησιακών τύπων και της κριτικής σκέψης με συσχετίσεις ως προς την απόδοση (βαθμολογία) των φοιτητών, με τη χρήση άλλων σχετικών εργαλείων και με διαχρονική διερεύνηση της κριτικής σκέψης κατά τη διάρκεια των σπουδών. | Description: | Introduction Educational research on learning has recently been focused on the individuals’ differences. Relevant international bodies argued that contemporary graduates should be performed initiative in lifelong learning and high standards of critical thinking in learning. However, there is considerable evidence suggesting that learning within the undergraduate nursing education usually reflects memorizing and reproduction of knowledge; thus leading to short-term acquisition of knowledge. In the meantime, there are growing concerns about a paucity of critical thinking standards among nursing students. Background Learning styles considered as indicators of individuals’ learning behavior to given learning environment. Critical thinking is a complex concept defining the individual’s conscious cognition on evaluation, analysis and interpretation of elements justifying informed personal conclusions. A variety of theoretical approaches to both, learning types and critical thinking, have been proposed across relevant literature. Current study utilized the experiential learning theory (Kolb, 1984) and the consensus critical thinking model (APA, 1990). According to experiential learning theory, learning styles defined as: diverging, assimilating, converging and accommodating. The APA’s model (1990) proposed two critical thinking dimensions: (a) dispositions and (b) skills. Dispositions are also scaled on learning orientation, scholarly rigor, mental focus, cognitive integrity and creative problem solving. On the other hand, skills defined on scales: analysis and interpretation, evaluation and explanation, inference, inductive reasoning and deductive reasoning. Purpose The current study (dissertation) aimed to explore learning styles and critical thinking on undergraduate nursing students of the Cyprus University of Technology. In this scope, research questions were also addressed to examine potential differences on: (a) the learning styles’ distribution across four academic years, (b) the variance of students’ critical thinking dispositions across academic years, (c) the variance of students’ critical thinking disposition across their learning styles, (d) the variance of students’ critical thinking skills across four academic years and (e) the variance of students’ critical thinking skills across their learning styles. To the researcher’s knowledge, that is the first study conducted in Cyprus and within European Union.Method The study was performed within a cross-sectional, descriptive, correlational design. 475 undergraduate nursing students voluntarily participated in the study’s sample. Data was collected by utilizing three instruments: the Learning Style Inventory (3.1), the California Measure of Mental Motivation (CM3 III) and the Test of Everyday Reasoning (TER). Those instruments measured learning styles, critical thinking dispositions and skills, respectively. Descriptive statistics performed to extract the students’ frequencies across academic years, means and standard deviations for the critical thinking dispositions and skills. Learning style differences across academic years were indicated by Chi-Square statistics. ANOVA and Kruskal-Wallis statistics used to analyze the Variance of critical thinking dispositions and critical thinking skills across both, the learning styles and four academic years. Results Assimilating found the most favorable learning style (48,4%) among students followed by diverging (28,4%), accommodating (12,4%) and converging (10,7%).Dominant assimilating and diverging styles (76,8%) indicated that learning was mainly performed by memorizing and passively reproducing the knowledge. Learning indicators on knowledge comprehension through active experimentation found in minorities. Learning styles differed significantly across academic years. Both dimensions of critical thinking, dispositions and skills, found ambivalent. Interestingly, high mean scores were demonstrated on learning orientation but very low mean scores obtained on scholarly rigor. Scores on critical thinking dispositions found to be increased across academic years; such differences however were not significant. Strong critical thinking skills were only performed by 10% of the total sample, whereas, 25% of the students were not manifested with critical thinking skills. No differences found on students’ dispositions among their learning styles but the variance of critical thinking skills across academic years was significant. The highest mean score observed in the second year and the lowest in the fourth year. Significant variance was also found on critical thinking skills among learning styles. Converging learners scored significantly higher on inference skills. Conclusions The learning accomplishments of the sample’s nursing students are mainly relied on short-term acquisitions reflecting passive memorization and reproduction of knowledge. Both, students’ critical thinking dispositions and skills were found moderate. Critical thinking could not be taught nor learned. However, critical thinking could be evolved throughout systematic educational cultivation over time. Evidence emerged that critical thinking dispositions are slightly cultivated across academic years, but there is no evidence that students’ critical thinking skills could be developed within current curriculum and educational environment. The critical thinking variance is considered independent towards the students’ learning styles. It is therefore assumed that critical thinking on those students could be addressed on other factors, such as the students’ expectations on learning and critical thinking or the educators’ knowledge, perceptions, beliefs, attitudes and teaching practices toward critical thinking. Exploring learning styles and critical thinking in baccalaureate nursing students reflects insights on the students’ potential cognitive behaviors during learning tasks and nursing care delivery. Understanding and embracing such insight might be beneficial to inform adequate educational reforms in order to optimize the learning quality and promote their critical thinking growth. Recommendations In the light of the conclusions of the current study it could be kindly recommended that: Critical thinking could be integrated as a learning outcome within the undergraduate nursing curriculum and as an indicator of the educational quality. In order to promote active learning and critical thinking growth, students’ could be provided with additional learning opportunities for experimentation in laboratories and clinical applications of knowledge. The assessment methods on learning outcomes could be reviewed and (if appropriate) reformed to include open-ended questions asking for cognitive responses on explanation and interpretation of the newly acquired knowledge. Additional teaching/learning methods found to be appropriate for critical thinking development in undergraduate nursing students. Such methods involve problem-solving scenarios, Socrates’ dialectic discussion, reflective journals, systematic reviews of the literature and case studies. Further future research is needed to incorporate the present findings and fulfill a deeper understanding about students’ learning and critical thinking evolution. | URI: | https://hdl.handle.net/20.500.14279/8422 | Rights: | Απαγορεύεται η δημοσίευση ή αναπαραγωγή, ηλεκτρονική ή άλλη χωρίς τη γραπτή συγκατάθεση του δημιουργού και κατόχου των πνευματικών δικαιωμάτων | Type: | PhD Thesis | Affiliation: | Cyprus University of Technology |
| Appears in Collections: | Διδακτορικές Διατριβές/ PhD Theses |
Files in This Item:
| File | Description | Size | Format | |
|---|---|---|---|---|
| PhD_CHRISTOS_ANDREOU.pdf | 4.92 MB | Adobe PDF | View/Open |
CORE Recommender
Page view(s) 50
917
Last Week
6
6
Last month
7
7
checked on Nov 21, 2024
Download(s) 50
2,084
checked on Nov 21, 2024
Google ScholarTM
Check
Items in KTISIS are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.