Κυπρίοι"αγανακτισμένοι": η προβολή τους μέσα απο τον κυπριακό τύπο και ο ρόλος του facebook

Abstract

11.07.2011. Μια ημερομηνία-σταθμός πλέον για εμάς τους Κύπριους. Δυστυχώς, τίποτα δεν είναι το ίδιο για κάθε πολίτη αυτής της κοινωνίας, αλλά περισσότερο για δεκατρείς οικογένειες που μαυροφόρεσαν. Ακόμη ένα πρωινό του Ιουλίου έμελλε να αλλάξει ολόκληρη την ισορροπία του νησιού. Το ηλιόλουστο εκείνο πρωινό δεν «έδωσε» έστω ένα μικρό σημάδι για το τι θα ακολουθούσε. Καμία λέξη δεν ήταν αρκετή για να περιγράψει τα συναισθήματά μας. Γινόμασταν μάρτυρες ενός ξαφνικού γεγονότος με νεκρούς, τραυματίες και τεράστιες καταστροφές. Το μόνο που μπορούσαμε να ψελλίσουμε μεταξύ μας ήταν ένα μεγάλο και αναπάντητο «Γιατί;». Λίγο μετά τις έξι το πρωί, τα εμπορευματοκιβώτια με τα εκρηκτικά που βρίσκονταν στη Ναυτική Βάση στο Ζύγι, εξερράγησαν. Η συνέχεια λίγο πολύ γνωστή. Δεκατρείς νεκροί, πάρα πολλοί τραυματίες, μεγάλες ζημιές και η Κύπρος να βυθίζεται στο σκοτάδι από την καταστροφή του Ηλεκτροπαραγωγικού Σταθμού.Αρκετοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν ότι το γεγονός δεν ήταν ούτε ξαφνικό ούτε μη αναμενόμενο. Ορισμένοι γνώριζαν, σαφώς, για την ύπαρξη και τη μη κατάλληλη φύλαξη των φονικών φορτίων που βρίσκονταν στη Ναυτική Βάση στο Ζύγι, δίπλα από τον Ηλεκτροπαραγωγικό Σταθμό της Μονής. Είναι σαφές ότι τίποτα δεν έγινε σκόπιμα αλλά ακόμη σαφέστατο είναι το γεγονός ότι δεν ελήφθησαν τα αναγκαία μέτρα για τη σωστή φύλαξη των φορτίων με τα εκρηκτικά. Επομένως, η εξωτερική αλλοίωση και παραμόρφωση των κοντέινερς έπρεπε να ταρακουνήσει τους αρμόδιους ότι κάτι δεν πήγαινε σωστά και στο περιεχόμενό τους. Εκ των υστέρων έγινε γνωστό ότι πολλοί ξένοι εμπειρογνώμονες προειδοποιούσαν την Κυπριακή Δημοκρατία ότι έπρεπε επειγόντως να καταστρέψει άμεσα τα φορτία. Μετά την έκρηξη στο Μαρί άρχισε και ο κόσμος να κάνει τη δική του έκρηξη. Αρκετοί υποστηρίζουν ότι το γεγονός αυτό ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, μετά την οικονομική κρίση και τη στάσιμη περίοδο στο θέμα του Κυπριακού, ένα ποσοστό των Κυπρίων άρχισε να ανησυχεί για το μέλλον. Ο κόσμος βγήκε στους δρόμους, αγανακτισμένος, ζητώντας την ανάληψη ευθυνών για την τραγωδία που εξελίχθηκε στο νησί. Δεν ήταν μια φυσική καταστροφή, αλλά μια ανείπωτη τραγωδία με θύτες και θύματα. Το γεγονός αυτό συνέβη στα θεμέλια της ασφάλειας του κράτους, στην Εθνική Φρουρά. Επομένως, ο κόσμος άρχισε να ανησυχεί ιδιαίτερα και για τη δική του ασφάλεια, βλέποντας ότι οι ίδιοι δεν μπορούσαν να προστατέψουν τους εαυτούς τους. Το Προεδρικό Μέγαρο ήταν ο χώρος όπου άνθρωποι κάθε ηλικίας και κομματικής παράταξης συναντιούνταν και ένωναν τις φωνές τους, με σκοπό τη στήριξη των οικογενειών των θυμάτων αλλά και την απαίτηση να εντοπιστούν και να τιμωρηθούν οι ένοχοι. Από αυτές τις «συναντήσεις», κάθε βράδυ έξω από το Προεδρικό Μέγαρο, ανέκυψε η ανάγκη για τη σύσταση της ομάδας των «Εθελοντών Αφύπνισης Κύπρου» ή αλλιώς των «Κύπριων Αγανακτισμένων». Η ομάδα αυτή κατά κάποιο τρόπο οργάνωνε και συντόνιζε τις διάφορες διαδηλώσεις και εκδηλώσεις που γίνονταν με σκοπό την κινητοποίηση του κόσμου. Στη συνέχεια, μετά την πάροδο μόλις δύο ημερών από τα τραγικά γεγονότα, πολλές σελίδες-ομάδες έκαναν την εμφάνισή τους στα κοινωνικά δίκτυα. Κυρίως στο facebook, σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, άρχισαν να δημιουργούνται ομάδες με διαφορετικούς σκοπούς η καθεμιά αλλά με κοινές αιτίες, τα τραγικά γεγονότα στο Μαρί. Οι «Αγανακτισμένοι» το τελευταίο χρονικό διάστημα είναι παντού και όσον αφορά το εξωτερικό. Οι άνθρωποι άρχισαν να βγαίνουν στους δρόμους, διεκδικώντας τα δικαιώματα που τους ανήκαν αλλά τα έχασαν. Τα υψηλά ποσοστά ανεργίας, οι επαχθείς φορολογίες και η οικονομική κρίση είναι μόνο μερικά από τα ζητήματα που ωθούν τους ανθρώπους να βγαίνουν στους δρόμους, διαδηλώνοντας. Σε συζητήσεις στην κυπριακή τηλεόραση δημοσιογράφοι και πολιτικοί έκαναν λόγο για ένα φαινόμενο που έχει λάβει ευρείες διαστάσεις, αναφερόμενοι στο γεγονός ότι σε πολλές χώρες της Ευρώπης και στις ΗΠΑ οι πολίτες αγανακτούν και προχωρούν σε κινητοποιήσεις, κάτω από την «ταμπέλα» του «Αγανακτισμένου». Τα θέματα περί «Αγανακτισμένων» και γενικά των μαζικών κινητοποιήσεων στην Κύπρο δεν απασχολούσαν καθόλου έως τώρα το δικό μας νησί. Μετά τα γεγονότα στο Μαρί, ο κόσμος όμως ένιωσε την ανάγκη να ενώσει τις φωνές τους, ζητώντας δικαίωση για τον άδικο χαμό τόσων ζωών. Ένιωσαν την ανάγκη να ενωθούν για τη στήριξη των οικογενειών των θυμάτων και να δώσουν μαζί τους τον αγώνα για την απονομή δικαιοσύνης και των ευθυνών σ’ αυτούς που ευθύνονταν. Εδώ εντοπίζεται η μεγάλη διαφορά μεταξύ των Κύπριων Αγανακτισμένων και των Αγανακτισμένων σε άλλες χώρες. Στο εξωτερικό, οι αξιώσεις των αγανακτισμένων διαδηλωτών είναι κυρίως υλικές, δηλαδή, αγωνίζονται με σκοπό την αποκατάσταση των ανέργων, την εξασφάλιση καλύτερων συνθηκών διαβίωσης κτλ, χωρίς να βεβαίως να «παραγκωνίζονται» και οι ιδεολογικές τους αξιώσεις. Στην Κύπρο, οι κινητοποιήσεις ξεκίνησαν με αφορμή ένα συγκεκριμένο τραγικό περιστατικό, διεκδικώντας το δικαίωμα στην ασφάλεια, νιώθοντας ότι το κράτος δεν μπορεί να προστατέψει τους ίδιους τους πολίτες του. Οι διαφοροποιήσεις που αναφέραμε πιο πάνω δεν αποκλείουν τις ομοιότητες που έχουν τα κινήματα αυτά, μεταξύ του εξωτερικού και της Κύπρου. Οι άνθρωποι αγανάκτησαν με τις συνθήκες διαβίωσης, τον τρόπο διακυβέρνησης κτλ και επέλεξαν να βγουν στους δρόμους και να δηλώσουν με αυτό τον τρόπο την αγανάκτησή τους. Η απόφαση μελέτης του συγκεκριμένου θέματος ελήφθη για τους εξής λόγους. Πρώτον, επειδή αποτελεί μια πρωτόγνωρη εμπειρία για τον τόπο μας, δεν υπάρχει ακόμη κάποια άλλη έρευνα που να ασχολήθηκε με αυτό το ζήτημα εις βάθος, αφού το συμβάν έγινε πριν από μόλις πέντε μήνες. Οι εξελίξεις συνεχίζονται καθημερινά, σχεδόν, να προβάλλονται και θα συνεχίσουν για πολλά χρόνια ακόμη, όπως φαίνεται. Δεύτερον, το θέμα παρουσιάζει ενδιαφέρον καθώς συνδέεται με ένα άλλο πολύ ενδιαφέρον χαρακτηριστικό της εποχής μας, τα κοινωνικά δίκτυα και συγκεκριμένα το facebook. Ως χρήστης του συγκεκριμένου κοινωνικού δικτύου, καθημερινά γινόμουν δέκτης προσκλήσεων για να γίνω μέλος σε ομάδες που δημιουργήθηκαν για το συμβάν. Αφού εντάχθηκα διαπίστωσα ότι το περιεχόμενο τους είχε πολύ ενδιαφέρον. Οι άνθρωποι φαίνονταν να γνωρίζονται, συζητούσαν και διοργάνωναν τις επόμενές τους κινήσεις, Το γεγονός αυτό στάθηκε αφορμή για να εντάξω στην εργασία και τη χρήση του facebook, ως μέσου επικοινωνίας αυτών των ομάδων.