Αξιολόγηση του κινδύνου υποβάθμισης του υδροβιότοπου της Αλυκής Λάρνακας από την επιφανειακή απορροή αστικών λυμάτων και γεωργικών λιπασμάτων κατά τις περιόδους έντονων βροχοπτώσεων και η συσχέτιση τους με εποχιακά φαινόμενα ευτροφισμού

Abstract

Η παρούσα πτυχιακή εργασία εστιάζεται στη μελέτη διαφόρων φυσικοχημικών παραμέτρων που επιδρούν στην ποιότητα των υδάτων της Αλυκής Λάρνακας. Στόχος της παρούσας μελέτης είναι η συσχέτιση με περιοδικά φαινόμενα ευτροφισμού με τη χρήση του λόγου του αζώτου προς φωσφόρο (N/P). Για το σκοπό της μελέτης πραγματοποιήθηκαν επί τόπου επισκέψεις με στόχο την καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης, την αναγνώριση των προβλημάτων και την διερεύνηση πιθανών αιτίων που οδήγησαν στην κατάσταση αυτή. Επιπρόσθετα, πραγματοποιήθηκαν δειγματοληψίες από έξι σημεία των λιμνών (Αλυκή και λίμνη του Αεροδρομίου), τα οποία βρίσκονται κοντά σε σημειακές πηγές ρύπανσης. Οι φυσικοχημικές αναλύσεις που έγιναν, περιλάμβαναν τις ακόλουθες μετρήσεις: θερμοκρασία (T), αγωγιμότητα, pH, διαλυμένο οξυγόνου (DO), ολικό άζωτο (Total N), αμμωνιακά (NH4+), νιτρικά (NO3-), νιτρώδη (NO2-) και φωσφορικά (PO43-). Ακολούθως, μελετήθηκαν οι δείκτες μέτρησης στερεών: ολικά αιωρούμενα στερεά (TSS), πτητικά αιωρούμενα στερεά (VSS) και ολικά διαλυμένα στερεά (TDS) και οι δείκτες μέτρησης οργανικού φορτίου: χημικά απαιτούμενο οξυγόνο (COD) και βιοχημικά απαιτούμενου οξυγόνου (BOD). Το κύριο πρόβλημα που εμφανίζεται περιοδικά είναι ο ευτροφισμός και η δημιουργία αναερόβιων διαδικασιών (δυσοσμία) με αποτέλεσμα την έκλυση τοξικών αέριων. Ο ευτροφισμός είναι αποτέλεσμα της υπέρμετρης ανάπτυξης της άλγης λόγω της παρουσίας θρεπτικών συστατικών πλούσια σε άζωτο και φωσφόρο. Η κατάσταση αυτή θέτει σε κίνδυνο τα οικοσυστήματα και ολόκληρο τον υγροβιότοπο της Αλυκής Λάρνακας. Η καλύτερη λύση για την αποφυγή τέτοιων καταστάσεων είναι η πρόληψη και η παρουσία ενός ολοκληρωτικού διαχειριστικού σχεδίου με στόχο την προστασία της περιοχής. Τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας δείχνουν ότι οι συγκεντρώσεις των θρεπτικών στοιχείων (φωσφόρου και αζώτου) είναι μικρές έτσι ώστε ακόμα και με την δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών δεν αναμένεται η δημιουργία ευτροφικών καταστάσεων. Τα σημεία C και F βρίσκονται όμως κοντά στα όρια γεγονός που υποδηλώνει ότι υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για εμφάνιση ευτροφισμού. Επίσης, η παρουσία αυξημένου οργανικού φορτίου στα σημεία Α, Β και C (χαμηλό BOD και ψηλό COD) σε συνδυασμό με την ψηλή συγκέντρωση των πτητικών αιωρούμενων στερεών (VSS) αποτελούν ένδειξη οργανικής ρύπανσης που πιθανόν προέρχεται από κάποιο μέταλλο που είναι τοξικό για τους vi μικροοργανισμούς ή από πετρελαιοειδή (μη αποικοδομίσιμα). Παράλληλα, η χαμηλή συγκέντρωση διαλυμένου οξυγόνου (DO) στα σημεία Α και Β ενεργοποιεί αναερόβιες μικροβιακές διαδικασίες που έχουν σαν αποτέλεσμα την έκλυση τοξικών αέριων (αμμωνία, μεθάνιο και υδρόθειο). Τέλος, τα σημεία D, E και F αποτελούν σημεία εισροής λυμάτων στον υγροβιότοπο.