Κύπρος : στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων

Abstract

Η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) αποσκοπεί στην εκτίμηση των επιπτώσεων που ενδέχεται να προκύψουν στο φυσικό περιβάλλον της Κύπρου από την Διεθνή Οικονομική κρίση και προτείνει μέτρα αντιμετώπισης των επιπτώσεων αυτών. Συντάσσεται σε εφαρμογή της Οδηγίας 2001/42 της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τη εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων και σύμφωνα με τη Κυπριακή νομοθεσία (Νόμος 102 (I) 2005) που εναρμονίζεται με την Οδηγία. Τον τελευταίο καιρό, η παγκόσμια κοινότητα αντιμετωπίζει μια μεγάλης έντασης οικονομική κρίση, η οποία, αν και εκδηλώθηκε αρχικά στις Ηνωμένες Πολιτείες με επίκεντρο τις τραπεζικές επισφάλειες και ειδικότερα την αδυναμία εξυπηρέτησης των στεγαστικών δανείων, σύντομα έλαβε διαστάσεις επιδημίας. Η χρηματοπιστωτική κρίση επεκτάθηκε ταχύτατα στις αναπτυγμένες χώρες και στη συνέχεια σε ολόκληρο τον κόσμο, με δραματικές επιπτώσεις στο τραπεζικό σύστημα και τις επιχειρήσεις. Σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η κρίση μεταφέρεται με σφοδρότητα στην πραγματική οικονομία, με αποτέλεσμα την ύφεση και την πτώση της απασχόλησης. Η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση που ξέσπασε το 2008 και η ύφεση που ακολούθησε επηρέασε καθοριστικά και την Κύπρο, συμβάλλοντας ουσιαστικά στη δημιουργία προκλήσεων. Δυστυχώς, η μετατροπή της οικονομικής κρίσης σε περιβαλλοντική δεν είναι κάτι που θα συμβεί, αλλά κάτι που έχει ήδη αρχίσει να συμβαίνει. Πάντοτε το περιβάλλον γίνεται θύμα των κρίσεων στην Κύπρο. Σε αυτή την εργασία θα αναφέρουμε γενικά στη Οικονομική Κρίση που εμφανίστηκε και έδειξε τα σημάδια της στο τόπο μας από το 2008 και τι επιπτώσεις προέκυψαν στο φυσικό περιβάλλον του νησιού. Ο κύριος στόχος είναι η εκτίμηση των επιπτώσεων που ενδέχεται να προκύψουν από την διεθνής οικονομική κρίση, η αναγνώριση τους, η ιεράρχηση τους, η πρόταση μέτρων μετριασμού με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος. Κατά την ανάλυση των επιπτώσεων προκύπτουν αρνητικές και θετικές επιπτώσεις προς το περιβάλλον και εμφανίζονται και στους τρείς τομείς της παραγωγής (πρωτογενής, δευτερογενής και τριτογενής) καθώς επίσης παρουσιάζονται και αρνητικές επιπτώσεις προς το περιβάλλον που προκύπτουν από την δυσκολίες που αντιμετωπίζει το κράτος όσο αφορά την εφαρμογή μέτρων για τη προστασία του περιβάλλοντος. Συμπερασματικά δεν είναι σαφές σε αυτό το σημείο εάν η οικονομική κρίση θα επηρεάσει θετικά ή αρνητικά και σε ποιο βαθμό την κατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος. Βραχυπρόθεσμα, αυτή το πιθανότερο είναι πως θα επιβραδύνει την αύξηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, όπως επίσης θα προκαλέσει καθυστέρηση στην ανάπτυξη επικίνδυνων για το περιβάλλον έργων. Ωστόσο, εάν η κρίση καθυστερήσει επίσης την ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών ενέργειας για μεγάλα χρονικά διαστήματα, αυτό θα ακύρωνε τη σημασία αυτών των θετικών εξελίξεων